Беларускае войска:традыцыi i сучаснасць. Жанчына у войску

Беларусь з'яўляецца адным з найбольш поспеховых, у будаўніцтве нацыянальных армій постсавецкіх дзяржаў. Узброеныя сілы яе, па агульным меркаванні, валодаюць добрай баяздольнасцю.

Узброеныя сілы Беларусі з'яўляюцца адной з найбуйнейшых армій на постсавецкай прасторы, ды і наогул у Еўропе. Іх колькасць складае сёння каля 80 тыс. вайскоўцаў. У сваім складзе яны маюць сухапутныя войскі, ваенна-паветраныя сілы і войскі СПА, якія аснашчаны самымі сучаснымі сістэмамі ўзбраення (танкі Т-80, бронетранспарцёры БТР-80, самаходныя гаўбіцы "Мста-С", рэактыўныя сістэмы залпавага агню "Град", " Ураган "і" Смерч ", самалёты МіГ-29, Су-27, зенітна-ракетныя сыстэмы С-200 і С-300 і інш.)

Найбольшай рэарганізацыі за перыяд з 1992 г. падвергліся сухапутныя войскі (каля 45 тыс. чал.), Якія цяпер складаюцца з трох брыгад, аб'яднаных у армейскі корпус. На іх ўзбраенні - 1800 танкаў, 2500 баявых браніраваных машын, 1600 артылерыйскіх сістэм, 96 аператыўна-тактычных і тактычных ракет.

У складзе ВПС рэспублікі - 276 баявых самалётаў, што цалкам дастаткова для забеспячэння абароны з паветра і падтрымкі наземных войскаў. Войскі СПА маюць на ўзбраенні 175 комплексаў далёкага і сярэдняга радыусу дзеяння, якія ахоўваюць тэрыторыю рэспублікі і заходнія межы СНД ад паветранага нападу.

Як і ў Расеі, камплектаванне узброеных сілаў Беларусі адбываецца па змяшаным прынцыпе і спалучае ўсеагульную вайсковую абавязак з добраахвотным паступленнем на службу. Прычым адметнай асаблівасцю з'яўляецца тое, што беларускія прызыўнікі служаць паблізу пастаяннага месца жыхарства. На думку армейскага кіраўніцтва, гэта дае шэраг пераваг. Па-першае, эканомяцца сродкі на перавозку прызыўнікоў да месцаў праходжання службы. Па-другое, камандаванне воінскіх часцей мае больш магчымасцяў назіраць за дапрызыўнай падрыхтоўкай сваіх будучых салдат і адпаведна ўплываць на патрыятычнае выхаванне юнакоў. Па-трэцяе, дзякуючы гэтаму палепшыўся маральна-псіхалагічны клімат у частках і падраздзяленнях, паколькі вайскоўцы могуць у святы і выхадныя дні пабываць дома, а бацькі - ажыццяўляць кантроль за тым, як у іх сыноў праходзіць служба. Усё гэта не дае падставы развіццю так званых нестатутных адносін у частках, ці, папросту кажучы, дзедаўшчыны.

На ваенную службу прызываюцца мужчыны ва ўзросце ад 18 да 27 гадоў, а тэрмін службы па прызыву складае 18 месяцаў.

Афіцэрскія кадры

На базе двух ваенных вучэльняў у Мінску створана Ваенная акадэмія. Яна з'яўляецца асноўным ваенна-навучальнай установай ўзброеных сіл, у якой на сямі факультэтах ажыццяўляецца падрыхтоўка афіцэраў вышэйшай ваеннай ці ваенна-спецыяльнай кваліфікацыі па 54 спецыяльнасцях. Навучанне ў акадэміі вядзецца па двух напрамках: падрыхтоўка юнакоў пасля агульнаадукацыйнай школы на працягу 5 гадоў з атрыманнем імі па заканчэнні акадэміі першаснага афіцэрскага звання і 2,5-гадавы падрыхтоўка афіцэраў аператыўна-тактычнага ўзроўню. Штогод у войскі накіроўваюцца звыш 600 выпускнікоў Ваеннай акадэміі.

Аднак высокакваліфікаваныя кадры па дэфіцытных спецыяльнасцях прыходзіцца рыхтаваць у Расіі. Згодна з міжурадавым пагадненнем у расійскіх ваенных ВНУ ў гэтым годзе праходзілі навучанне 64 афіцэра і 61 курсант з Беларусі.

У цэлым сітуацыя з афіцэрскім складам здавальняючая. Паводле звестак упраўлення кадраў МО Рэспублікі Беларусь, укамплектаванасць нацыянальных узброеных сіл афіцэрамі складае 83 працэнты. Сярэдні ўзрост афіцэра ў беларускай арміі - 33,4 года. 14,5 адсотка каманднага складу маюць вышэйшую ваенную адукацыю, звыш 71 - вышэйшую ваенную спецыяльную. 23 чалавекі скончылі Ваенную акадэмію Генеральнага штаба.

Касіць ад войска – адна са шматлікіх нацыянальных беларускіх традыцый. Яна цягнецца яшчэ з часоў Вялікага княства Літоўскага, калі шматлікія шляхцюкі шчыра "забівалі" на чарговае паспалітае рушэнне, аддаючы перавагу цёплай пярыне, папойкам у корчмах ды квятастым андаракам мясцовых прыгажунь. Што праўда, для такіх ваяроў меліся адмысловыя артыкулы ў славутым Статуце.

Для сучасных прызыўнікоў таксама маецца некалькі радкоў у адміністратыўным і крымінальным кодэксах Рэспублікі Беларусь на выпадак, калі тыя вырашаць пацягнуцца за заганнымі звычкамі сваіх продкаў. Але сёння велікакняжацкая, прабачце, дзяржаўная ўлада карыстаецца не толькі пугаю, але і час ад часу пернікам. Для "патэнцыйных", але "не жадаючых" у сістэме абароны родных абшараў быў прыдуманы асаблівы фронт – рэзервовы.

Служба ў рэзерве з'явілася ў беларускім войску адносна нядаўна. На самым пачатку, гады тры таму, трапіць туды мог далёка ня кожны нават з ліку "раўнейшых сярод роўных". Цяпер з кожным годам колькасць рэзервістаў неўтаймавана расце і прычына гэтаму дастаткова банальная – фінансаў на такіх жаўнераў можна выдаткоўваць куды меней. Расце і колькасць маладых мальцаў, якія жадаюць паслужыць тры разы па сорак дзён на працягу тэрміна ў паўтары гады, а не выносіць ўсе складанасці вайсковага жыцця з дня ў дзень дванаццаць месяцаў запар. Дванаццаць, а не ўсе васемнаццаць таму, што рэзерв можа стаць альтэрнатывай тэрміновай службы толькі для тых, хто скончыў вышэйшую навучальную ўстанову, і пры пэўных раскладах быў бы прызваны на год, каб у войску з гонарам насіць мянушку "гадзіла".

У міліцыі штогод павялічваецца колькасьць жанчын. Яны працуюць у асноўным у даследчых органах, у інспэкцыях у справах непаўналетніх, а таксама ва Ўправе ў справах грамадзянству і міграцыі. Кіраўнік менскай міліцыі Анатоль Куляшоў паведаміў “Свабодзе”, што ніякіх прывілеяў жанчыны-міліцыянты не маюць: “Усе жывуць па адных і тых жа законах, загадах, нарматыўнай базе. Усе справы, якія раследуюць мужчыны, раследуюць і жанчыны. Так што ніякіх паблажак. Асаблівасьі, канешне ж, ёсць. Але жанчына гэта чалавек мяккай натуры. Я б адзначыў, што яна больш ахайная і ў некаторай ступені больш добрасумленна ставіцца да сваіх службовых абавязкаў, паколькі яна больш адчувае тую адказнасьць, якая ляжыць на яе плячах”.

Генэрал Куляшоў лічыць, што ў найбліжэйшы час колькасць супрацоўніц-жанчын імкліва павялічвацца ня будзе. Ён тлумачыць гэта вялікімі фізычнымі і псіхалагічнымі нагрузкамі ў міліцыі.

У палку спецназу міліцыі, а таксама ва ўнутраных войсках байцоў-жанчын няма.

Што тычыцца службы ва Ўзброеных сілах, то за апошнія дзевяць гадоў колькасьць жанчын павялічылася ў тры разы. Большасць з іх працуюць вайсковымі мэдыкамі, псіхолагамі, перакладчыкамі і юрыстамі. Усе жанчыны падпісваюць кантракт.

Ад 2002 году на факультэт сувязі і аўтаматычных сістэмаў кіраванння Вайсковай акадэміі набіраюць і дзяўчынаў. Сёння там вучыцца 38 курсантак. 1 жанчына-афіцэр вучыцца на камандна-штабным факультэце Акадэміі. Сёлета 6 курсантак Вайсковай акадэміі, якія вучацца на факультэце сувязі і аўтаматычных сыстэм упраўлення стануць афіцэрамі Ўзброеных сілаў.

Дарэчы, самае высокае вайсковае званне, да якога можа даслужыцца жанчына ва Ўзброеных сілах Беларусі, -- гэта падпалкоўнік. Такая норма Вайсковага статуту засталася з савецкіх часоў.

У Ізраілі абавязковую тэрміновую службу ў войску нясуць і 18-гадовыя дзяўчаты. Яны служаць два гады, а мужчыны – 3. Калі ў дзяўчыны загінулі брат ці сястра, то яе не пашлюць у баявыя войскі. Апроч таго, пасля медкамісіі дасылаюць даведку, на якой пералічаны ўсе варыянты, якія добраахвотна можа выбраць навабранец. Першыя 6 месяцаў яны праходзяць курс маладога байца. Жанчыны абавязаныя добра валодаць зброяй, умець страляць і мець навыкі рукапашнага бою. Усе павінны дасканала валодаць прыёмамі аказання першай дапамогі параненаму. Марына Кацовіч у 1997 годзе скончыла ў Менску гімназію і адразу з’ехала з бацькамі ў Ізраіль. Яна служыла ў мэдычных войсках. Кацовіч: “Пад’ём у 4 раніцы. Звычайна дзяўчаты працуюць у сакратарыяце ў якога-небудзь палкоўніка, ці маёра, ці генэрал-маёра... Прымаюць факсы, дасылаюць, друкуюць лісты і г.д. Я была памочнікам фармацэўта. Гэта нешта кшталту вайсковага санітара. Ёсць норма, паводле якой дзяўчаты могуць хадзіць дахаты раз на тыдзень, альбо раз на два тыдні, а некаторыя штодня ходзяць у войска як на працу. Калі ты скончыш службу, то ў цябе ёсць шмат ільгот. Напрыклад, ёьць зніжкі на вышэйшую адукацыю, войска дае пэўную суму грошай, якія можаш патраціць на вучобу ці на працу”.

Марына Кацовіч кажа, што спачатку жанчыны і мужчыны, у адрозненне ад беларускага войску, служаць асобна. Гэтая сістэма ўведзеная нядаўна, пасля таго, як некалькі жанчынаў паскардзіліся на сэксуальныя дамаганні. Нягледзячы на раўнапраўе палоў, якое строга ахоўваецца дзяржавай, першыя 6 месяцаў, “вучэбку”, як гэта называюць у беларускім войску, дзяўчаты і хлопцы ў Ізраілі служаць паасобку.

Поиск по сайту: