Археология
Архитектура
Астрономия
Аудит
Биология
Ботаника
Бухгалтерский учёт
Войное дело
Генетика
География
Геология
Дизайн
Искусство
История
Кино
Кулинария
Культура
Литература
Математика
Медицина
Металлургия
Мифология
Музыка
Психология
Религия
Спорт
Строительство
Техника
Транспорт
Туризм
Усадьба
Физика
Фотография
Химия
Экология
Электричество
Электроника
Энергетика

А) Amazon.com сайтынан кітапты сатып алу процесі

Royal Bank

А. Осы жағдайда бизнес-архитектураға қойылатын қай талап орындалмай отыр?

Royal Bank жалақы жобасы бойынша Proxy&Damble компаниясының карта иегерлері интернет-банкингте өз шоттарын көру үшін жеке кабинетіне кіргенде, интернет-банкинг сервері істен шығып қалды ол томендегі жағдай әсерінен туып отыр.

Scalability- масштабтау — клиенттердің кіші де, үлкен де санымен орнықты түрде жұмыс жасауы. яғни бір системада бір уақытта көптеген адам қолданғанда қиын жүктеледі.

В. Осы проблеманы шешу үшін қандай ұсыныстарыңыз бар?

Егер система маштабтауды қажет етіп тұрса, онда кейбір шешімдерді шешуге тера келеді. Алғашында маштабтау көлемін қарастырамыз.Мысалы, көптеген қызмет көрсету орындарында яғни олардың белгілі бір реализацияларында қолма-қол белгіленген тек қана бір немесе бірнеше ғана серверді қабылдайды. Бұл проблеманы шешу үшін сервер маштабын көлемді етіп шығару керек, яғни қолданушылар саны шексіз болу үшін.

С. Интернет-банкинг негізінде қандай фундаментальды модельдер жатыр?

Royal Bank ұсынған Интернет-банкинг B2C және B2B модельдеріне сәйкес келеді. Себебі ол жеке тұлғалармен де, компаниялармен де келісім шартқа отырып өзінің қызметін ұсына алады.

Business-to-Consumer (B2C) моделі.

B2C моделі компаниялар және жеке тұлғалар арасындағы транзакцияларды қамтиды. Бұл компаниялардың тауарларды клиенттерге тікелей интернет арқылы сату сияқты көрініске ие. Мұндай сайттар онлайн каталогтағы тауар не қызмет жөніндегі ақпаратты ұсынады. B2C моделі онлайн-банкинг, саяхат жасау сервистері, денсаулық сақтау жөніндегі ақпаратпен қаматмасыз ету сияқты бизнес түрлеріне ие.

Business-to-Business (B2B) моделі.

B2B моделі компаниялар арасындағы тапсырыс жасау, сатып алу және де басқа әкімшілік тапсырмаларды орындайтын электронды транзакцияларды қамтиды. B2B моделі тауарлар саудасы, бизнес жаңалықтарын жазылу, мамандырылған кеңес,өндіріс,сауданық толық циклі сияқты көріністер табады. B2B моделі виртуалды, яғни физикалық түрде болмысы жоқ, компаниялар арасында да болуы мүмкін. Мұндай жағдайда Бизнес тек интернет арқылы жасалынады.

Казахтелеком»

А. «Kazakhstan Online» бренді үшін SWOT-анализ.

Қуатты жағы Қызметі жағынан: - телефония, - мәліметтер жіберу, - конференц-байланыс, - IT қызметтер. Технология жағынан: - xDSL - CDMA EV-DO - Ethernet - VSAT - WiBAS - PON - FTTx Бұл технологиялар байланыс қабілетін арттырады.	Әлсіз жағы - кең аудиторияға белгісіз, - біріктірілген төлем (барлық қызметтер бір мезгілде төленуі) - телефонға байланысты орнатылуы.
Мүмкіндіктері: - жоғары жылдамдықты интернет, - сапалы сандық телекөрсетілім, - кідірістің болмауы (ойын ойнағанда, кино көргенде, т.б).	Қауіптер: - белгілі компаниялардың интернет қызметтеріне жасаған жеңілдіктерге байланысты клиенттерді жоғалту қаупі, - жоспарланған кірісті жоғалту қаупі, қолданушыға кең таралмағандықтан.

B. «Kazakhstan Online» бренді үшін стратегия тұжырымы.

5 жылға жасалған коммерциялық стратегия тұжырымы:

- қызметтермен таныстыру бағдарламасын жүргізіп, табысты 30 пайызға арттыру,

- сервис-менеджмент принциптерін ендіру арқылы клиенттермен қарым-қатынас деңгейін жоғарылату,

- табысты арттыру мақсатында SIP-телефония (интернет-каналдары б/ша телефония) ж/е IPTV (интерактивті сандық телекөрсетілім) проекті/ін жүзеге асыру.

С. «Kazakhstan Online» брендінің тиімділігін бағалайтын 2 KPI.

KPI — бизнес қызметінің тиімділігін өлшеуге арналаған метрикалар

KPI бизнестің қаншалықты нәтижелі, тиімді ж/е сапалы екендігін көрсетуі қажет.

KPI 1. Клиенттерге қызмет б/ша көрсеткіш. Оны:

- клиенттердің санының артып н/е кемуінен,

- олардың электронды хаттарының санынан,

- сұрақ классификациясымен,

- клиенттердің қоңырау шалулар саны арқылы анықтауға болады.

KPI 2. Табыс б/ша көрсеткіш. Оны:

- ұсынылған акциялардың таралуы б/ша,

- клиенттер саны б/ша,

- қызметті қолданудың орта есебі б/ша,

- клиенттер жасаған транзакциялар н/е іс-әрекеттер б/ша анықталады.

Е-лицензиялау

Е-лицензиялау жүйесі:

· берілген, кері шақырылған, тоқтатыла тұрылған және жаңартылған мемлекеттік лицензиялардың және тауарлардың жекелеген түрлеріне экспортқа және (немесе) импортқа берілген рұқсаттардың бірыңғай деректер қорын жүргізу;

· халық үшін қолжетімділіктің бірыңғай нүктесін беру есебінен лицензиялау үрдістерін автоматтандыру;

· лицензиялау саласындағы мониторингті және аналитикалық зерттеулерді жүргізуді қамтамасыз ету;

· Орган-лицензиардың орталық аппаратының және олардың аумақтық бөлімшелерінің қызметінің тиімділігін арттыру үшін арналған.

Қазіргі кезеңде Е-лицензиялау 20 орталық мемлекеттік органдар-лицензиарларда және 8 жергілікті атқырушы органдарында енгізілді және 5 мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелерімен ықпалдастырылған. Е-лицензиялау жобасын іске асыру кезеңінен барлығы 4 512 электрондық лицензиялар қалыптастырылды.

Қазіргі таңда Е-лицензиялау арқылы 100% электрондық форматта ҚР Байланыс және ақпарат министрлігі, Мұнай және газ министрлігі және Әділет министрлігі адвокаттық, нотариалдық және бағалау қызметтерімен айналысу құқығына лицензияларды беруді жүзеге асырады.

A.E-лицензияC2G,G2C,G2B моделіне жатады.Consumer-to-Government (C2G) үлгісі: үкімет және

жеке тұлғалар арасындағы транзакцияларды қамтиды.Яғни мемлекеттік органдарынан Қазақстанның азаматтары арасындағы лицензия және рұқсат құжаттарын алу болып табылады.

· Барлық құжаттардың электронды түрде жүргізілуі(көптеген қағаздардың болмауы);

· Лицензия алу үшін төлем жүйесінің автоматтандырылуы;

С. Техникалық шектеулер:

· Клиент тарапынан байланстың үзілуі кезінде ақпараттың жоғалуы.

· Ұйымның жұмысын толықтай көрсетпеу, (ұйымның кейбір кемшіліктерін жасыруы т.б)

Техникалық емес шектеулер:

· Қызметкерлердің белгілі бір уақыт аралығынд ғана жұмыс жасауы (Жүйе жұмысы 24/7 принципіне негізделмеуі)

Epay.kkb.kz

А.Майклом Раппа (Michael Rappa) ұсынған классификация негізінде табысқа бағытталған модельдердің қайсысы Epay.kkb.kz қызметіне тән?

Epay.kkb.kz банк пен клиент арасында карта арқылы төлемді жүзеге асыратын делдал болып табылатындықтан Майклом Раппа ұсынған табысқа бағытталған модельдердің ішінде делдалдар моделі Epay.kkb.kz қызметіне тән.

Делдалдар – сатушы мен сатып алушыны кездесетіндей және өзара әрекет жасайтындай жағдай жасайтын нарық қатысушылары. B2C,B2B, C2C нарығында кездеседі. Негізгі табысы - не белгілі бір сома көлеміндегі төлем не әрбір транзакция сомасының % мөлшерінен құралады.

B. Epay.kkb.kz үшін SWOT-анализ жасаңыз.

Қазкоммерцбанкке SWOT анализ:

Қуатты жағы - 1994 жылдан бері Банк ҚР Ұлттық банкі мен ҚР Қаржы министрлігі, сондай-ақ Әлемдік банк, Еуропалық қайта құру және даму банкі (ЕҚДБ), Ислам даму банкі, Kreditanstalt fur Wiederaufbau және Азия даму банкі секілді халықаралық қаржы институт/ы дайындаған және демеушілік көрсеткен бірқатар арнайы бағдарламаларға қатысып келеді. -Тиімді қайырымдылықты ендіру, сондай-ақ әлеуметтік-жауапкершілікті қаржы институты ретінде банк стратегиясын жүзеге асыру мақсатында 2004ж «Құс Жолы» қайырымдылық қорын құрды. Озық технология: -2009 жылы Қазкоммерцбанк SMS-банкинг қызметін іске қосты. Бұл қызметтің көмегімен клиент/ мобильді телефон/ы арқылы өз шот/ына бақылау жүргізе алады. - 2011 жылғы сәуірде КАЗКОМ IBM корпорациясымен бірге жаңа DATA-орталықты іске қосты. Аталған орталық банктің ақпараттық инфрақұрылымын апаттан қорғайды. Бұл технология/ байланыс қабілетін арттырады.

Әлсіз жағы - кең аудиторияға белгісіз, - біріктірілген төлем (барлық қызметтер бір мезгілде төленуі)

Мүмкіндіктері: - шұғыл қажеттіліктерге кредит беру - «Persona» жекелеген банктік қызмет көрсету - Алтынмен операциялар – ақшаны алтынға инвестициялау мүмкіндіктері - Қазком ұсынған депозиттер - Call Center- телефон қоңырауларын өңдеу қызметі

Қауіптер: - белгілі компаниялардың интернет қызметтеріне жасаған жеңілдіктерге байланысты клиенттерді жоғалту қаупі, - жоспарланған кірісті жоғалту қаупі, қолданушыға кең таралмағандықтан.

С. Epay.kkb.kz үшін стратегия тұжырымын анықтаңыз.

Стратегия — негізгі мақсаттардан, саясаттан, қызметтерден құралатын жоспар.Ол ұзақ мерзімді болады және стратегия мақсатқа жету техникаларын/қадамдарын анықтайды.

«Казкоммерцбанк» АҚ стратегиясы

· Қоржын сапасы

Дағдарыс ықпалын төмендетіп, Банк тұрақтылығын қамтамасыз ету мақсатында қабылданған стратегияның басым бағыты - қазіргі клиенттер базасымен жұмыс істеп, актив сапасының дәрежесін бүгінгі күнге сай қамтамасыз ету. Тәуекелділіктерді басқару жүйесін жақсарту бойынша жұмыстарды жалғастыра отырып, Банк проблемалық клиенттермен жұмыс істеуді күшейтпек. Сондай-ақ әрбір клиентпен жеке жұмыс істеп, кредиттерді қайтаруды қамтамасыз ету мақсатында клиенттердің бизнесін сауықтыру бойынша ынтымақтастықты жалғастырады.

· Өтімділікті басқару

Банк ішкі нарықтағы қорды тарту бойынша жұмысты күшейтпек: банктің негізгі мақсаты – корпоративті депозиттік базаны ұстап қалу, сондай-ақ бөлшек депозиттер бойынша нарықтағы үлесті ұстап тұру. 2010 жылы банктің еурооблигациялар немесе синдикатталған займдар бойынша төлемдері жоқ.

· Шығысты бақылау

Маңызды тұрақтандыру факторының бірі ретінде шығысты төмен дәрежеде сақтап қалу банктің негізгі мақсаты болып табылады. 2009 жылдың қорытындысы бойынша, Қазкоммерцбанк салыстырмалы банктердің ішіндегі ең тиімді банк болып шықты.

· Тұрақтандыру бойынша мемлекеттік бағдарламаларға қатысу

2007 жылы экономиканы тұрақтандыру бойынша іске қосылған алғашқы бағдарламалардан кейін Банк сондай бағдарламаларға қатысу өз стратегиясының маңызды бөлігі деп есептейді. Банк үлескерлерге, корпоративті клиенттерге, ШОБ субъектілеріне, ипотека алған қарызгерлерге қолдау көрсету бойынша дағдарысқа қарсы бағдарламаларға қатысып келеді.

20) 2008 жылдың

A. Epay.railways.kz негізінде қандай фундаментальды модельдер жатыр?

Сізге банктің төлем картасы көмегімен бір уақытта жол ақысын төлеуге және темір жол билетін сатып алуға қатысты тапсырысты рәсімдеуге мүмкіндік беріледі. Клиентер үшін www.epay.railways.kz интернет сайты арқылы темір жол билеттерін сатып алуды қалыптастыратын техникалық және технологиялық қамтама қалыптасқан. Epay.railways.kz көрсеткен қызметіне байланысты B2C фундаментальді моделіне жатады.

Business-to-Consumer (B2C) моделі.

B. Epay.railways.kz үшін SWOT-анализ жасаңыз?

Қуатты жағы ешкімде жоқ ресурстарға қолжетімділік, озық технологиялардың бар болуы, Жоғары білікті кадрлар, сауда маркісінің белгілі болуы. epay.railways.kz кез келген қазақстан азаматына өзі қалаған поездке билет алуға ыңғайлы әдіс болып табылады. Себебі, біріншіден, алдын ала вокзалға бару керек емес, ол уқытқа үнмділік әкеледі. Екіншіден, билет алу үшін кезекке тұру к/к емес. Сонымен қатар билет касса/ы жұмыс/ына жеңілдік болады.

Әлсіз жағы - электронды ақша төлеу мәселесі; - компания барлық банктермен келісімге отырмаған; - жеке шоттан ақша алу мәселесі толық қаралмаған.

Мүмкіндіктері: - Онлайн платформасы арқылы 2009 жылы 3738 билеттер сатылса, 2010 жылы 26 258 билеттер сатылды, 2011 жылы – 128 736 билеттер сатылды. - Клиенттердің сұранысын ескере отырып, компания 2011 жылы қаңтар жұмысқа транзакциялық терминалдар торабын (ТТТ) іске қосты. - ТТТ жолаушыларға өз өзіне қызмет көрсету жүйесі арқылы билет сатып алу мүмкіндігіне ие болумен қатар, интернетте сатып алған билеттерді қағазға басып шығаруға болады.

Қауіптер: - компанияның бәсекелестік артықшылығын жоғалтуға апаратын жағымсыз жағдайлар. - epay.railways.kz компаниясына хаккерлік қауіп жасалуы мүмкін. - сатып алушының жеке шотына қауіп келуі мүмкін. - Техникалық ақауларға байланысты терминалдардың істен шығып қалу қаупі бар.

С. Epay.railways.kz үшін стратегия тұжырымын анықтаңыз.

Ø 2020 жылдарға дейін компания паркіндегі жүк вагондарының 54 пайызының, магистральдық локомотивтердің 68 пайызының, маневрлік локомотивтердің 82 пайызының пайдалану уақыты аяқталады. Бұл компания үшін ерекше сынақққа айналғалы тұр.

Ø Cаланы қазіргі үйлестір моделі мен тарифті көтермей қалыпты ұстап тұру сұраныс иелерінің ұзақ жылдарғы талаптарына жауап бере алмайды. Қазақстан Республикасын стратегиялық дамытудың 2020 жылдарға дейінгі жоспары, Қазақстан Республикасын үдемелі индустриялық инновациялық дамытудың 2010-2014 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасына, ҚР көлік инфрақұрылымын дамытудың 2010-2014 жылдрға арналған Бағдарламасына сәйкес темір жол көлігін дамытуды ойдағыдай аяқтау қажет.

Ø 2010 жылығы мамырдың 7-сінде «ҚТЖ» ҰК» АҚ Директорлар Кеңесінің шешімімен (№3 хаттама) «ҚТЖ» ҰК» АҚ стратегиялық дамытудың 2020 жылдарға дейінгі жоспары бекітілді.

«ҚТЖ» ҰК» АҚ миссиясы: «Инфрақұрылымдық жүйеқұрушы ретінде біз экономиканың тұрақтылығын қалыптастыруда қоғамдағы тұтынушыларға жүк және жолаушы тасымалында, теміржол магистральдық желісінде сапалы да бәсекелестікке сай көліктік лоистикалық қызмет түрлерін ұсынады».

Компания бәсекелестікті қамтамасыз ету мақсатында саланың құрылымдық жаңғыртылуында мынадай стратегиялық мақсаттар бар:

· жаңа басқару жүйесі талаптарына сай корпоративтік оңтайлы құрылымдау,

· өндірісті және портфел активін оңтайландыру;

· өндірісті жаңғырту және еңбек өнімділігін кешенді жақсарту;

· компания сұранысына сай машина құрылысы базасын жасақтау стратегиялық тапсырманы орындау;

· инвестициялық бағдарламаны тиімді жүзеге асыру;

Royal Bank

А. Осы жағдайда интрент-банкингтің бизнес-архитектурасы қандай талабы Азаматтың шағымының орынды екендігін дәлелдеді?

Бизнес архитектураның ізін таба алу талабы Азаматтың шағымының орынды екенін дәлелдеуге көмектесті. Банктің осы қызметі банк иегерінің қайда, қандай транзакция жасағанын біліп отырады. Клиентке керек кезде бұл операциялар тізімін көрсету керек. Азаматтың дәл осы уақытта Алматыда бензин станциясында картамен төлегендігі оның шағымын дәлелдеуге көмектесті. Және де банктің Sequrity — қауіпсіздік — жеке мәліметтерді қорғау және авторизацияланбаған әрекеттерден қорғау талабы орындалмаған.

В. Е-бизнестің архитектурасының осы талабына түсініктеме беріңіз?

Traceability- ізін таба алу. Бизнес транзакцияның қашан және қайда жасалған жөнінде ақпаратпен қамтамасыз етуі тиіс.

С. Royal Bank ұсынған Интернет-банкинг қай фундаментальды бизнес-модельге сәйкес келеді?

Business-to-Consumer (B2C) моделі.

Business-to-Business (B2B) моделі.

Казахтелеком»

А.Майклом Раппа (Michael Rappa) ұсынған классификация негізінде табысқа бағытталған модельдердің қайсысы «Kazakhstan Online» қызметіне тән?

Бұл бренд өзінің өндіріп отырған продукциясын клиенттерге ұсынады, сол себепті де бұл Майклом Раппа ұсынған классификация негізінде табысқа бағытталған модельдердің ішінде өндіріс моделіне тән.

Өндіріс моделі / Тікелей моделі (Manufacturer (Direct) Model) Осы модель аясында өндіруші сайт арқылы клиенттермен тікелей ұарым қатынас жасайды, каналы дистрибьюция каналдарын қысқарту [Dell Computer].

B. «Kazakhstan Online» қызметінің сәтті жүзеге асуы ел экономикасына қандай пайда әкеледі?

Бүгінде “Казахтелеком” АҚ корпоративті сатылым дирекциясы ҚР телекоммуникация нарығындағы корпоративті сегменттің көшбасшы компаниясы.

Осы уақытқа дейін “Казахтелеком” АҚ КСД өз тұтынушыларына үш түрлі сауда маркаларымен қызмет көрсетті:

«Kazakhstan Online» (деректерді таратудың ұлттық желілерінің қызметтері);

«J-Run» (цифрлық телефонды бизнес-желі қызметтері);

«Kulan» (спутниктік бизнес-желі қызметтері).

Ал енді, қазіргі уақытта дирекция өз тұтынушыларына бір сауда марка - жаңартылған марка «Kazakhstan Online» тарапынан қызмет көрсетуде.

«Kazakhstan Online» қызметі шағын орта бизнестің дамуына үлкен септігін тигізеді. “Казахтелеком” АҚ КСД ең жаңашыл телекоммуникациялық қызметтердің толық спектрін – телефониядан деректерді жіберуге/Интернетке қолжетімділік және ҚР-ның барлық аймағы бойынша спутниктік байланыс қызметтерін ұсынады. КСД-ның негізгі артықшылығы тұтынушының талғамына байланысты әр түрлі аймақтарда әр түрлі байланыс түрлерін орналастыруға болады. Дирекция телекоммуникация нарығындағы үш нәтижелі ендірілген жобаны біріктіреді: цифрлық телефонды бизнес-желі қызметтерін, деректерді таратудың ұлттық желілерінің қызметтерін және спутниктік бизнес-желі қызметтерін.

Дәл осы идея – бір провайдерден тұтынушы үшін барлық телекоммуникациялық қызмет түрлерін біріктіру – ребрендинг жүргізу негізіне келді: енді дирекцияның барлық қызметтері бір сауда марка «Kazakhstan Online» арқылы жүргізіледі. Бұл экономикалық тұрғыдан пайдалы.

С. «Kazakhstan Online» қызметі қандай фундаментальды бизнес-модельге сәйкес келеді?

«Kazakhstan Online» қызметі B2C және B2B модельдеріне сәйкес келеді. Себебі ол жеке клиентерге трафиктерін ұсынғандай, басқа да осындай қызмет көрсететін компанияларға да өзінің трафиктерін сата алады.

Business-to-Consumer (B2C) моделі.

Business-to-Business (B2B) моделі.

Amazon.com

А) Amazon.com сайтынан кітапты сатып алу процесі

1.Регистрация

2.Тауарды таңдау

3. Addtocart

4. proceed to checkout

5. Қосымша ақпарат:

1) Full name

2) Address line 1

3) Address line 2

4) City

5) State

6) Zip

7) Country

8) Phone

6. Төлем әдісі: EuroCard/MasterCard

В. Amazon.com моделі баспаханаларға қандай артықшылық әкеледі?

Интернет-магазин барлығына да тиімді ж/е ыңғайлы. Мысалға кітапты үйден шықпай-ақ уақытты үнемдей отырып алуға болады. Ал сол кітап қайдан келеді? Әрине, баспаханадан. Ал баспаханаға интернет-магазин өз кезегінде оң ықпалын тигізеді. Интернет-магазин арқылы баспахананы жақынырақ білуге болады, танысуға болады. Сонымен қатар ол клиенттер санының өсуіне септігін тигізеді. Демек, баспахананың беделін көтереді, ал ол табыстың көбеюіне себеп болады.

С. Қазақстанда Amazonды нарықта таралуы (әр категориядан 2 ) қандай техникалық және техникалық емес шектеулерге тірелуі мүмкін?

Бұл сайттың Қазақстанда орын алуы, әрине, қуанарлық жайт, алайда кей кемшіліктер алаңдатады. Техникалық шектеулерге тоқталсақ, сайтпен халықтың 100% -ы қолдана алмайды. Мысалға, шалғай ауыл тұрғындары қолдана алмайды, себебі оларда интернет желісі дамымаған н/е дамыса да, толықтай дамымаған, яғни кей ақаулары(байланыстың үзілуі, жоғалуы) байқалады. Бұл тех-қ шектеу-ді былайша жіктеуге болады:

- Клиент тарапынан байланстың үзілуі кезінде ақпараттың жоғалуы.

-Ұйымның жұмысын толықтай көрсетпеу,(ұйымның кейбір кемшіліктерін жасыруы т.б)

- Тіл барьері жағынан мәселелер туындауы,қазақша мәліметтің аздығы немесе тіпті жоқтығы

Техникалық емес шектеулер:

- Халықтың интернетті пайдалана алмауы.

- Кей адам-ң мұндай жүйеге сенбеуі.

Epay.kkb.kz

А.Еpay.kkb.kz қызметі қандай фундаментальды бизнес-модельге сәйкес келеді

Еpay.kkb.kz қызметін В2В фундаментальды бизнес-модельге сәйкес келеді.

B2B моделі компаниялар арасындағы тапсырыс жасау, сатып алу және де басқа әкімшілік тапсырмаларды орындайтын электронды транзакцияларды қамтиды.

B2B моделі тауарлар саудасы, бизнес жаңалықтарын жазылу, мамандырылған кеңес, өндіріс, сауданық толық циклі сияқты көріністер табады.

B2B моделі виртуалды, яғни физикалық түрде болмысы жоқ, компаниялар арасында да болуы мүмкін. Мұндай жағдайда Бизнес тек интернет арқылы жасалынады.

Логистика тізбегін, өндіріс және тапсырыс, сату алу тиімді тұрде басқаруға мұмкіндік береді. Дұрыс (орынды) тауарларды және қызметтерді тез және өзіндік құны жағынан тиімді жеткізу процесстерді орындауға мүмкіндік береді.

В.Еpay.kkb.kz қызметінде 3D-secure маңыздылығын түсіндіріңіз.

Еpay.kkb.kz қызметінде 3D-secure маңыздылығы Төлем шлюзінің авторизациялау жүйесі — Клиент картасының реквизиттері (номер, мерзімі, CVV2/CVC2) алаяқтардың қолына түспеуін қамтамасыз етеді, . Сатып алушы карта реквизиттерін дүкеннің сайтында емес, АО "Казкоммерцбанк" төлем шлюзінде өңделеді. Ақпаратпен алмасудың қауіпсіздігі SSL және 3D-secure (Visa)/MCC (MasterCard). Протоколдары арқылы қамтамасыз етіледі.

Төлем шлюзі (ағылшын. Payment Gateway) -

Интернетегі төлемдерді қабылдау процессін автоматтандыратын программалық және аппаратық жабдықтар жиынтығы. Төлем шлюзінің элементтері Төлем формасы, төлем парағы төлем статус парағы төлем нәтижесінің парағы Мысалы — PayPal, Web-Money, SMSCOIN

2 концепция 3d-secure code 3-D Secure — кредиттік және дебеттік карталарды онлайнда қолданғанда қолданушыны екіфакторлы аутентификациялау XML-протокол болып табылады.

Интернет-төлемдердің қауіпсіздігін күшейту мақсатында және Verified by Visa (VbV) қызметімен қатар жасалынды. Сондай-ақ MasterCardқа тиесілі MasterCard SecureCode (MCC), және JCB International, J/Secure сияқты аналогтары бар.

3-D Secure™ VISA корпорациясының сауда маркісі болып табылады.

3 домен жүйесі:

3-D Secure моделі 3 домен негізінде жүзеге асыралған:

Эмитент домені - карта иегері және картаны шығаратын Банк.

Эквайер домені - банк-Эквайер және оның клиенттері (онлайн саудагерлер).

Әрекет жасау домені — аталған 2 доменнің арасындағы транзакцияны жүзеге қамтамасыз етеді Желі және карта ассоциацияларының жиынтығы.

С.Еpay.kkb.kz қызметінің жұмыс барысын және транзакция жасауға қатысатын барлық қатысушыларды сипаттайтын схеманың сүлбесін салыңыз.

Жұмыс істеу схемасы

1. Сатып алушы өзіне керек тауарды сатушының интернет-магазиннен таңдап қоржанды құрастырады.

2. Тапсырыс жасап біткен соң сатып алушы қоржынға керек барлық тауарларын жинайды, оны web-система автоматты түрде клиенттің төлем формасын толтырып Сервер Авторизация Казкоммерцбанкқа жібереді.

3. Сервер сатып алушыдан төлем карточкасы бойынша ақпарат сұрайды: карта нөмері, аты-жөнін, шығу мерзімін, контактты ақпаратты. Бұл мәліметтер төлем жасау үшін қолданылады.

Сатып алушы

Интернет-дүкен

Казкоммерцбанк

Банк-эмитент

4. Егер сатып алушының карточкасы басқа банкттан болса, яғни Қазкоммерцбанк болмаса ақпарат алу үшін керек.

5. Банк-эмитент ақпараттайды реттеп, қортындысын Қазкоммерцбанкке жібереді. Картадағы сумманы Қазкоммерцбанк дүкен шотына жібермей ұстап тұрады. Бұл процесс Авторизация деп аталады.

6. Авторизация қортындысы дүкенге де сатыпалушыға да жіберіледі.

7. Соған байланысты дүкенде тапсырысты жібереді немесе тапсырысты жойып тастайды.

8. Сатып алушы тауарды алған соң дәлелді құжаттарға қол қоядыб егер тапсырыс қанағаттандырылса. Сатып алушы мен дүкен арасындағы келісім осымен бітеді.

9. Банк сатып алуының тауарды алғанын бігенде ғана дүкен шотына белгіленген сумманы жібереді.

Amazon.com

A. Майклом Раппа (Michael Rappa) ұсынған классификация негізінде табысқа бағытталған модельдердің қайсысы Amazon қызметіне тән

Amazon.com бұл интернет-дүкен. Бастапқыда кітаптар сатты, кейін mp3-жазбалар, программалық жабдықтар, бейнеойындар, электроника, киім, жиһаз, ойыншықтар сата бастады. Қазіргі таңда тауарларды 34 категориясын құрайды. Amazon қызметіне сатушы моделі тән. Сатушы моделі (Merchant Model) – бұл классикалық онлайн-дүкендер болып табылады.

В. Amazon негізінде қандай фундаментальды модельдер жатыр?

Клиенттер интернет-дүкенге Amazon компаниясына тапсырыс жасайды. Оған сәйкес келетін Business-to-Consumer (B2C) моделі.

Шағын кәсіпкерлер де көп мөлшерде тапсырыс жасай алатындықтан, бұл Business-to-Business (B2B) моделіне сәйкес келеді.

C. One-click (Amazon дүкенінде тапсырысты жылдам өңдеу және жүргізу / Система быстрого подтверждения и оплаты заказа у магазина) технологиясы қалай жүзеге асатынынын сипаттаңыз.

1 - Click, тінтуірдің бір тықлы н/е сатып алу тінтуірінің бір тықлы деп те аталады , техника клиенттерге қолданушы енгізген төлемдік ақпаратты онлайн сауданы бір кликтен жасауға мүмкіндік береді. негізі бұл технология қоржын программалық жабдығынсыз-ақ сауда жасауға мүмкіндік береді. Тауарды жеткізу туралы ақпаратты және есепшотты қолмен енгізудің орнына, пайдаланушы сауданы бір кликпен мекенжай және несие картаның нөмірін бір н/е бірнеше заттар сатып алу үшін қолданады.

Amazon.com-да басқа елдердің сауда жасауы:

1. Форвардингті компания көмегімен. Осы компанияда тіркеліп, мекен-жайды алып, өзіміздің аккаунтымызды жазып, сауда жасай береміз.

2. Өзіміз тікелей халықаралық жеткізу арқылы. Бұл үнемді болмаса да жедел қызмет.

3. Делдал компания арқылы. Мұнда тіркеліп, есеп-шотымызды осы компанияда толтыру.

26) Электроннды Сауда Алаңшалары

A. Жабдықтау процестерінде (Supply Chain Management ) және компанияның ақпараттық жүйесінде ролін және орнын схема түрінде анықтаңыз.

«Supply Chain Management» –– Бұл жеткізушіден ақырғы сатып алушыға дейінгі тауарды жеткізудің логикалық схемасы.

B. Электронды сатып алу жүйесінің қандай артылықшылақтары бар?

Электрондық мемлекеттік сатып алудың басты артықшылықтары мыналар:

1. Жемқорлықпен тиімді күрес тәсілі; 2. Бюджеттік қаражаттың үнемделуі; 3. Мемлекеттік сатып алу саласындағы жұмыстың ыңғайлылығы; 4. Салауатты бәсекелестік үшін тиімді жағдайлар туғызу; 5. Отандық шағын және орта бизнесті дамытуды қолдау.

Жыл басында қосылған Электронды сатып алу жүйесі нәтижесін беруде. «Самұрық-Қазына Контракт» ЖШС компаниялар тобында үнемдеу соммасы 8 млрд.теңгеге жуық.Отандық кәсіпкерлер үшін де сатып алу рәсімдері әлде қайда жариялымды әрі тиімдіболғандай. «Самұрық-Қазына» басқармасы осы жүйені әзірлеуді тапсырып ,барлық мүмкіндіктерді бергені арқасында,бұл жоба іске асты.Алайда электронды анықтаманың өзін енгізген кезде белгілі бір тәукелдер болды,бірақ нәтижесі ойдағыдай.Қазір жүйеге кіріп барлық ақпаратты алуға болады.Қандай сатып алу жоспарда бар,қайсысы өтті және қанша қалды кәсіпкерлерге қажеті де осы.Жобаның тиімділігі де сол-барлығы электронды түрде. Электронды сатып алу жүйесі енді шенеуніктердің назарында ,қаржы министрлігі қызығушылық танытты .Алдағы уақытта жаңа тәжірибе республика бойынша қолданылуы мүмкін.Бұл ретте кәсіпкерлер сұраныс ауқымын әкелінетін және шығарылатын өнімнің көлемін бақылай алады.Батыста ондай жүйелер жоқ,ол тер ірі сауда нүктелерінде болады,мемлекеттік деңгейде емес.Жалпы ақпараттық жүйе істі тездетуге мүмкіндік береді,демек,кәсіпкерлікті дамытуға септігін тигізеді.Сатып алу ережелері электронды жүйенің тетіктері туралы ақпаратпен оқыту материалдары «Самұрық-Қазына Контракт» сайтында бар .Бүгіндері мұнда 10 мыңнан астам әлеуетті жеткізуші тіркелген.200 мыңнан аса өнім тауарлары енгізілді ,ал қауіпсіздік жағынан қарағанда жүйе сенімдігін дәлелдеген көрінеді.Бекітілген бағаларды өзгерту немесе ақпаратты бұрмалау сынды жағдайлар осы уақытқа дейін болмаған.

Электронды сатып алу жүйесінің ерекшеліктері бар. Тапсырыс беруші мен өнімін ұсынушының арасындағы делдалдың қызметін электронды жүйе атқарады. Сыбайласқан жемқорлықтың тамырына бір жола балта шаптық деуге әлі ерте, дегенмен.

Былтырдан бастап елімізде мемлекеттік сатып алулар электронды жүйеде іске аса бастады. Үкіметтің көздегені ақпараттық технологияның көмегіне жүгіне отырып, қазынаның қыруар қаржысын үнемдеу болатын.

Биліктің бұл ойы іске асып, былтыр бюджет қаражатының жиырма пайызы үнемделді. Жаңа жүйенің артықшылығы тек бұл емес. Бұрын тендер қалтасы қалыңдар мен қолы ұзындардың құрығына түсетін майлы шелпек болса, қазір бұл шаруада бармақ басты, көз қыстыға жол жоқ.

Бұл – мемлекеттік сатып алудағы сыбайлас жемқорлықты жоюдың бірден-бір тиімді жолы. Себебі бұрынғы қалыптасқан сатып алу жүйесінде тендер өткізетін мекеме тарапынан кәсіпкерлерге көптеген қиянаттар жасалынатын. Мысалы, мемлекеттік мекеме тендерге белгілі бір мүдделі топтарды ғана кіргізіп, басқаларын қатыстырмауға мүмкіндіктері бар еді. Бір телефонды беріп, бірақ оған қоңырау шалсаң, «ертең немесе арғы күні хабарлас» деп, тіпті тендерлік құжаттарды бермей, созбалақтап жүріп алатын. Енді электрондық жүйеге байланысты онда сатып алу туралы ақпарат бірден сайттарда жарияланады. Онда барлығы айқын жазылған, бюджеті де белгілі, сатып алатын тауарлардың сипаттамасы да анық беріледі.

Мемлекеттік сатып алудың электронды жүйесі мемлекет үшін сөзсіз пайдалы.

Демек, мұнда кез келген мүдделі компания сайтқа кіріп, өзіне қажетті ақпараттарды ала алады. Егер ондағы жарияланған тендерлер сипаттамасы өзіне қажетті болса, онда оған бірден қатысқысы келетінін айтып, өзінің формасы бойынша бағалық ұсынысын айта алады. Бұл жерде барлығы сайтта анық көрсетілген соң, оны ешкім өзгерте алмайды.

Соңғы айда сайтты 2 млн азамат пайдаланған. Олардың дені – ел тұрғындары. Қалған 50 мыңы ресейлік және 5 мың украин азаматы осы электронды желідегі ақапаратты кәдесіне жаратқан.

C. Электронды сатып алу жүйесінің қандай кемшіліктері бар?

Бұл жүйе өз деңгейінде жұмыс істеп тұрған жоқ. Мысалға, электрондық мемлекеттік сатып алуда жарияланатын ақпараттар қазақша берілмей отыр. Барлығы орыс тілінде. Мұның өзі – адам құқын шектеу деген сөз. Енді орыс тілін білмейтін кәсіпкер электрондық мемлекеттік сатып алуға қатыса алмайды. Әрине, көзбояу үшін онда қазақша сайттар ашылған, бірақ ақпараттардың барлығы ресми тілде беріліп отыр. Демек, ақпараттандыру мәселесі өте төмен. Сонда байқағанымымыз, бізде ауылдардың көпшілігі интернетпен қамтамасыз етілмеген. Компьютерді, интернетті әлі күнге дейін жақсы қолдана алмайтын кәсіпкерлер бар. Енді бұл ретте тек қалалықтар ғана тендерді жеңіп алып, ауылдық кәсіпкерлер шетте қалып кетпесіне кім кепіл?

Groupon

A. Groupon сервисі негізінде қандай фундаментальды модельдер жатыр?

Groupon– америкалық жеңілдіктердің ұжымдық сервисі. Сервистің көмегімен тұтынушылар жеңілдіктер ала алады, жеңілдіктерге қол жеткізу үшін сервис сайтынан купон сатып алу керек. 2010ж тамызда GrouponДарбери атты ресейлік жобасының сатылымы туралы хабарлады, ол активтер санын одан әрі өсіре берді.Grouponаптасына бірнеше рет көптеген ұсыныстар ұсынады. Акция қатысушылар саны минималды саннан асса жүзеге аса береді. Мүмкіндіктерге қол жеткізу үшін сіз өз достарынызға почта арқылы хабарлай аласыз. Сіз өз таңдауыңызды жасаған соң «купонды сатып алу » тетігін басасыз. Және төлемнің сіз үшін қолайлы түрін таңдайсыз ол кредиттік карта немесе электронды ақша не болмаса Qiwi терминалы болуы мүмкін.

Groupon сервисі негізінде келесі фундаментальды модельдер жатыр:

Business-to-Consumer (B2C) моделі.

Business-to-Business (B2B) моделіне сәйкес келеді.

B. Groupon сервис функционалын сипаттайтын блок-схемасын келтіріңіз.

С. Мобильды қосымшалардың дамуы Groupon сервисіне қалай ықпал етеді?

Мобильді қосымшалардың дамуы Groupon сервисіне оң әсерін тигізеді.Себебі, бұл сервис қызметтер көрсетумен айналысады және өз клиенттерін төлем жасаудың ыңғайлы және қол жетерлік сервиспен қамтамасы етуі тиіс.Қазіргі таңдағы мобильді қосымшалардың дамуы ақы төлеудің қол жетімділігіне, шығындарды оңтайландыруға, пайданы көбейтуге мүмкіндік береді. Шоттарға қол жеткізуді, сондай-ақ тауарлар мен қызметтер үшін ақы төлеуді қамтамасыз ететін ыңғайлы әрі қауіпсіз арнаны өз клиенттеріне қызмет көрсетуі үшін мобильді банкинг дамыды.

«Мобильді банк» жүйесі клиентке оның банктік шотының жағдайы туралы шұғыл хабарлап отыруға мүмкіндік береді. Шотпен жүргізілген операциялар туралы хабарландырулар транзакциялар аяқталғаннан кейін SMS-хабарлама түрінде клиенттің мобильді телефонына келіп түседі. Клиент мобильді телефонның көмегімен өз шотының балансы туралы мәліметтерді, шот бойынша жүргізілген операциялардың тарихын сұрай алады, Mobile Bank — Verified by Visa спецификациясының талаптарына сәйкес қауіпсіз төлемдерді орындай алады, өзінің банкі ұсынатын басқа да сервистерді пайдалана алады. Қызметке GSM-желісі қолданылатын барлық аумақтарда қол жеткізуге болады.

Қызметтің ыңғайлылығы

Қарапайым ж/е ыңғайлы құрылымдалған интерфейс – мобильді телефонның менюі;

Төлемдер менюін динамикалық персонализациялау мүмкіндігі;

Реалды уақыттағы операциялар — on-line төлем транзакциясы;

Бірнеше төлем аспаптарының (қолма-қол ақша, чектер, карточкалар, интернет-төлемдер) артықшылықтарын бір аспапта пайдалану.

Dell компаниясы

A. Майклом Раппа (Michael Rappa) ұсынған классификация негізінде табысқа бағытталған модельдердің қайсысы Dell қызметіне тән?

Dell компаниясы, дербес компютерлерді (ДК) дистрибьютор және ретейлер сияқты ортада жүретін делдалдарға жүгінбей, тікелей сауда моделін алғаш енгізіп, бәсекелістік артықшылыққа ие болған, сол себепті де бұл Майклом Раппа ұсынған классификация негізінде табысқа бағытталған модельдердің ішінде өндіріс моделіне тән.

В. Dell негізінде қандай фундаментальды модельдер жатыр.

Dell компаниясы дербес компютерлерді клиенттер мен кәсіпорындарға (компанияларға) ұсынады, сол себепті Dell негізінде келесі фундаментальды модельдер жатыр.

Business-to-Consumer (B2C) моделі.

Business-to-Business (B2B) моделі.

С. Dell компаниясының жабдықтау жүйесін схема түрінде келтіріңіз.

Dell Inc. Американдық халықаралық компьютер технологиялары корпорациясы. Мекеме басшысы Майкл Делл әлем бойынша 103,300 адам жұмысшы ұстап отыр, бұл мекеме әлемнің ең ірі технология мекемесі болып саналады. Делл компаниясы Fortune 500 компанияларының тізімінде 44 орынды иеленіп отыр.

Бұл мекеменің компьютер сатылу көлемі жағынан ғаламда HP және Lenovo компьютерлерінен кейін үшінші орында.

жабдықтау	қызметі
Қауіпсіздікті сақтайтын сервистер	Dell PowerConnect J-SRX Service Gateways және жүйеаралық SonicWALL TZ/NSA экрандар вирустар мен спамдардың енуінен қорғайды.
Соңғы жабдықтардың қауіпсіздігі	Dell KACE K1000 идентификациялар мен осалдықтарды жою әдісі арқылы барлық ақпарат алмасу жолдарын қорғайды.
Мәліметтер қорын қорғау	Dell Data Protection авторизацияланбаған жүйенің кіруінен қорғайды және аппаратты криптоқорғанысты қамтамасыз етеді.
Мәліметтер қорын сақтау жүйесі	Dell компаниясы өңдеп шығарғанFluid Data Architectureмәліметтер қорын сақтау жүйесі мәлімет қөліміне қарамастан ұзақ уақытқа сақтау мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

29) Электроннды Сауда Алаңшалары

A. Майклом Раппа (Michael Rappa) ұсынған классификация негізінде қандай табысқа бағытталған модельдерді модельдер жатыр ЭСА.

ЭСА сатушы мен сатып алушы арасында сату-сатып алу процесстерін жүзеге асыратындықтан Майклом Раппа ұсынған табысқа бағытталған модельдердің ішінде делдалдар моделі сәйкес келеді.

В. ЭСА негізінде қандай фундаментальды модельдер жатыр?

ЭСА тауар жеткізушілерді, қолданушылар мен қызметтерді бір тауар сату және ақпараттық ортада біріктіреді және ЭСА қатысушыларына кәсібін жетілдіретін қызмет тізімін ұсынады. ЭСА ретінде бүгінде компаниялар арасындағы және сатушы мен сатып алушы арасындағы сату-сатып алу процесстерін жүзеге асыратын кез келген Интернет-ресурс бола алады. Сол себепті де ЭСА негізінде келесі модельдер жатыр:

Business-to-Consumer (B2C) моделі.

Consumer-to-Consumer (C2C) моделі.

C2C моделі жеке тұлғалар арасындағы транзакцияларды қамтиды. Яғни сауда тікелей екі жеке тұлға арасында өтеді.

Business-to-Business (B2B) моделіне сәйкес келеді.

С. ЭСА жүйесі бойынша сатып алудың тиімділігін бағалайтын 2 KPI ұсыныңыз. ЭСА жалпы қызметін бағалайтын 2 KPI ұсыныңыз.

KPI — бизнес қызметінің тиімділігін өлшеуге арналаған метрикалар

KPI бизнестің қаншалықты нәтижелі, тиімді ж/е сапалы екендігін көрсетуі қажет.

KPI 1. Клиенттерге қызмет б/ша көрсеткіш. Оны:

- клиенттердің санының артып н/е кемуінен,

- олардың электронды хаттарының санынан,

- сұрақ классификациясымен,

- клиенттердің қоңырау шалулар саны арқылы анықтауға болады.

KPI 2. Табыс б/ша көрсеткіш. Оны:

- ұсынылған акциялардың таралуы б/ша,

- клиенттер саны б/ша,

- қызметті қолданудың орта есебі б/ша,

- клиенттер жасаған транзакциялар н/е іс-әрекеттер б/ша анықталады.

Туризм

А. Е-туризм негізінде қандай фундаментальды модельдер жатыр?

Е-туризм – бұл ақырғы тұтынушыларға туристік қызметтерді тікелей сатуды қамтамасыз ететін және өндірушілер, турагенттер мен делдалдарды біріктіретін онлайн қызмет.

Е-туризм негізіндегі фундаментальды модельдер:

1. B2C – интернетте сайт арқылы туристтерге арналған порталға қолжетімділікті қамтамасыз ету. Онда туристтер барлық қызықтыратын ақпараттарды таба алады және банктік карта арқылы немесе төлемнің альтернативті құралдарымен төленетін пакетті тур немесе бөлек тур-қызметтерді ала алады. Төлем жүргізілгеннен кейін турист жеке кабинеттегі құжаттарға қол жеткізеді немесе құжаттар брондау барысында көрсетілген электронды адреске жолданады (тіркелусіз).

2. B2В2С – турагенттерге жеке кабинет арқылы порталға қолжетімділікті ұсыну (келісім-шарт жасауда логин және парольді алу арқылы) және брондау барысында сайтта көрсетілген, “тікелей” тұтынушыға қолжетімді бағадан өз комиссялық үстеме ақыны алу.

3. B2B – функциялауды және орталық түйіннің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін, ал нақтырақ программалық жабдықты, деректер қорын басқару жүйесін, сату мен сатып алу актілерінің қауіпсіздігі жүйесін, банктермен (интернет-банкинг), электронды төлем жүйесін және т.б. қамтамсыз ететін өзара іс-әрекеттер.

4. G2B – бизнестің қолдауы мен дамуы үшін орындаушы биліктің және орталық түйіннің онлайн іс-әрекеттерін жүзеге асыруға арналған программалық құралдар жиынтығы.

В. Туризмінің қандай бизнес-процесстері ICT арқылы жетілдірілуі мүмкін?

ICT (Information and communications technology) – бұл әр түрлі құралдарды, механизмдерді, әдістерді, ақпаратты өңдеудің алгоритмдерін сипаттайтын жалпылама түсінік. ICT-дің маңызды жаңашыл құралы – программалық жағынан қамтамасыздандырылған компьютер және ақпараты бар телекоммуникация құралдары.

Е-туризм ICT-ді туристік мекеменің нәтижелілігін арттыру мақсатында қолданады. Стратегиялық түрде – бизнес модель қатты өзгереді және туристік мекеменің барлық қызығушы жақтармен өзара стратегиялық қарым-қатынастары өзгереді. Бұл жерде әңгіме бәсекелестіктің артуында.

ICT саласындағы заманауи жетістіктер туристік бизнеске жаңа мүмкіндіктер береді. Туризмге қажетті барлық кеңістік ақпараттық технологиялармен қамтылады (дестинация, орналастыру, көлік, пэкидж-турлар және қызметтер туралы ақпарат) және осындай қызметтерді белсенді бақылау жүзеге асырылады.

ICT енгізу арқылы туризм индустриясының бәсекеге қабілеттілігін және Қазақстанның туристік бағыт ретіндегі тартымдылығын арттыру үшін мынадай іс-шаралар жүргізілетін болады:

· Интернет арқылы Қазақст

Поиск по сайту: