Помощничек
Главная | Обратная связь


Археология
Архитектура
Астрономия
Аудит
Биология
Ботаника
Бухгалтерский учёт
Войное дело
Генетика
География
Геология
Дизайн
Искусство
История
Кино
Кулинария
Культура
Литература
Математика
Медицина
Металлургия
Мифология
Музыка
Психология
Религия
Спорт
Строительство
Техника
Транспорт
Туризм
Усадьба
Физика
Фотография
Химия
Экология
Электричество
Электроника
Энергетика

О том, чтобы дорожить своей собственной страной



| Если ты имеешь в своей стране крепости или деревни, если ты в них топарх и повелитель, то не позволяй себе мечтать о богатстве985 или о чинах, или о великих обещаниях василевсов, не отдавай своей страны василевсу, не | бери взамен ее деньги и владения, хотя бы мог получить вчетверо больше986. Напротив, держись за свою страну, хотя б она была мала и незначительна, так как лучше для тебя, если ты как сам себе господин являешься другом [василевса], а не как раб и подвластный человек. В самом деле, ты по воле своей будешь до тех пор благородным, чтимым, хвалимым и уважаемым у василевса и у всех, пока ты, твои дети и внуки будут полновластными в своей стране. А если ты отдашь свою страну и утратишь свою власть, то сначала ты будешь пользоваться дружбой василевса, но скоро он станет пренебрегать тобой и считать тебя за пустое место. И ты поймешь, что ты раб, а не друг. Тогда и подвластный тебе человек будет страшен для тебя, так как, если ты обидишь его, он побежит к василевсу и обвинит тебя в том, будто бы ты замыслил зло

·"- „ , ; чј ι пк; s «o»

J. ť" Ì-'Ί ' /Λ jU'Ei J~li П>Ј, «ЯлЭ

' <>v , ? π« ι \?јј/чц iq AS ' Η Γ < ' Wif· ^. I! чид <ων< "!'«.

Советы и рассказы Кекавмена

τον βασιλέα κατήγορήση σου ως μελετάς κατ αύτοο πονηρά ή οτι φυγείν θέλεις και άπελθείν εις την προτέραν σου χωράν, και συ μεν ίσως ουδέ ένθυμηθήναι είχες ö σου κατηγόρησε. * Τότε καθιεϊ-ται κατά σου κριτήριον φοβερόν και àva(c. 77)κρινοοσί σε ως

5 δοϋλον πονηρόν και έπίβουλον. Και συ μεν λέγων την άλήθειαν ου тп(л. 210)στευθήση, ό δε ποτέ σου υποχείριος και δούλος ψευδόμενος πιθανά λέγων φανήσεται και τιμάς παρά του βασιλέως λήψεται. Σύ δε φιμωθήσπ μηδέ αποκριθήναι δυνάμενος και ή έκτυφλωθήναι έξενεχθήσεταί σοι απόφασις παρά του κρατούντος ή ότι· «Ή βασι-

10 λεία μου συμπαθεί σοι», στερηθήση δε των υπαρχόντων σοι και έξορισθήση ή εν φυλακή κατακλεισθήση παρ* αύτοΰ. Και τότε μνησ-θήση της μικρός σου εκείνης χώρας και της εξουσίας σου και ως από ελευθέρων δούλος γέγονας εκουσίως, και ö ποτέ κρίνων και τιμωρών άλλους δικαίως εση τότε αδίκως κατακρινόμενος και τιμω-

15 ρούμενος. Και τάχα και ό βασιλεύς 'ίνα διέγνω, οτι ψευδή κατηγο-ρήθης, άλλα δια το άναλαβέσθαι αυτόν πάλιν α σοι δέδωκε και οσα ύπέσχετο παραβλέψεται το δίκαιον. "Εστί δε σοι κρείττον 'ίνα εΐ εις

την χωράν σου.

§90 Και τον μεν βασιλέα τίμα καί αγάπα και τους συνηγοροΰντάς

20 σοι πάντας. * Καί εί φρόνιμος ει, μη θέλησης ψεύδεσθαι τφ βασιλεΐ και λόγοις πιθανοΐς νομίζης ύποκλέπτειν αυτόν καί δώρα εξ αύτοο πορίζεσθαν ου γαρ αγαθόν σοι άποβήσεται. Ει'πω γαρ (л. 210 об.) σοι περί ενός τοπάρχου τί έπαθε, τους πολλούς παρεάσας. Ίαδώρα καί Σάλων πόλεις είσί της Δαλματίας. Ην δε εν αύτη αρχών καί

25 τοπάρχης Δοβρωνας τις φρόνιμος καί ίκανώτατος. Ηθέλησε δε ποτέ έλθεϊν καί προσκυνήσαι τον μακαρίτην βασιλέα κυρ 'Ρωμανόν τον Άργυρόν, ό δε έφιλοτιμήσατο αυτόν δώροις καί τιμαΐς καί απέλυσε εις τα 'ίδια μετά πλούτου πολλού. Ήδυνθείς ούν ταίς εύεργεσίαις έποίησε τοΰτο καί αύθις. Καί πάλιν φιλοτιμηθείς, ούχ ως το πρό-

30 τερον αλλά σπανίως, υπεχώρησε. Τελευτήσαντος δε του τοιούτου βασιλέως έβασίλευσεν ό μακαρίτης βασιλεύς κυρ Μιχαήλ ό Ιϊαφλα-γών, καί πάλιν ήλθεν εν τη πόλει, συνήθης δε γενόμενος κατεφρο-

Советы топарху

против василевса или хочешь бежать и вернуться в свою бывшую страну, хотя ты, может быть, даже не помышлял о том, в чем он тебя обвинит. Тогда987 будет свершен над тобой суровый суд. Тебя подвергнут допросу как дурного раба и заговорщика. Ты будешь говорить правду, а тебе не | поверят. Твой же подчиненный, лживый раб, окажется говорящим истину и будет почтен василевсом. Тебя принудят молчать, и ты не сможешь ответить. Самодержец приговорит тебя к ослеплению или изречет: «Царственность моя проявляет к тебе сострадание», — и ты будешь лишен своего имущества и сослан либо заключен им в тюрьму. Тогда-то ты вспомнишь и о своей маленькой стране, и о своей власти, и о том, как добровольно стал из свободного рабом. Некогда по справедливости творивший суд и наказывавший других, ты будешь теперь неправедно осужден и подвергнут каре. Возможно, василевс узнает, что ты был обвинен по ложному доносу, но так как он снова забрал то, что дал тебе и что обещал, он пренебрежет справедливостью. Поэтому лучше тебе оставаться в своей стране.

§ 90. О том, чтобы не слишком часто ради даров * * являться к василевсу988 ^ ']

Чти и люби василевса и всех твоих заступников. Если ты разумен, не вздумай лгать василевсу, не привыкай обманывать его похожими на правду речами ради того, чтобы получить от него подарки. Не будет тебе добра от этого. Расскажу | тебе об одном топархе, обойдя многое другое. Ядора989 и Салон990 — города Далмации. Архонтом и топархом в ней был некий Доброна "', разумный и достойный человек. Захотел он как-то отправиться на поклон к блаженному василевсу Роману Аргиру. Василевс почтил его дарами и титулами и отпустил домой с большими богатствами. Польстясь поэтому на благодеяния [василевса], Доброна прибыл во второй раз и, снова почтенный, но не как прежде, а довольно скудно, удалился. Когда же упомянутый василевс умер "2 и воцарился василевс Михаил Пафлагонянин "3, Доброна опять прибыл в столицу. Но к нему отнеслись с пренебрежением, так как он уже надоел. А

1 κατηγορήσσησσου ркп κατηγορήσπ σου B-Ε 3 * σιθ' 5 λόγον ркп λέγων Β-Ε 10 σοι δε ρκπ σοι, στερηθήση δε Β-Ε 11 κατάκλησθήση ρκπ κατακλεισθήση Β-Ε 15 διαγνφ ? Β-Ε 19 του ρκπ τους Β-Ε 20 * σκ' 24 εν αύταϊς ? Β-Ε 26 ρωμανών ρκπ 'Ρωμανόν Β-Ε 27 αργυρον ρκπ 'ΑρνυρόνБ 31-32 παφλάγων ρκπ ΠαφλαγώνБ 32 σύνηθες ρκπ συνήθης Β-Ε

Советы и рассказы Кекавмена

Советы топарху

νήθη. Ύποχωρήσαι δε αίτησάμενος ουκ ήξιώθη τούτου καί λυπηθείς ήρξατο γογγύζειν. Μαθόντες ούν γογγύζειν αυτόν οί τα του παλατιού διοικούντες άνήνεγκαν τφ βασιλεί, καί έσκέψαντο βουλήν τοι-αύτην ως «Αυτόν μεν ήδη εν χερσίν έχοντες την χωράν αυτού 5 δεσπόσωμεν, μηδενός άνθισταμένου». "Ο καί γέγονε. Καί (с. 78) καθείρξαντες εν τη φυλακή του πραιτωρίου τον τοιούτον την χωράν αυτού а(л. 211)πόνως κατέσχον. Την δε γυναΐκαν αυτού καί τον υίον μετοικίσαντες ήγαγον καί αυτούς εις το πραιτώριον. Καί διε-τέλησαν απαντά τον της ζωής αυτών χρόνον εν φυλακή καί απέ-10 θανόν εκεί επί του βασιλέως του Μονομάχου ö τε Δοβρονας καί ή γυνή αυτού εν τω πραιτωρίω, ό δε υιός αυτού καταφρονηθείς καί αντ' ούδενός λογισθείς μόλις ήδυνήθη άποδρασαι. Καί ταύτα μεν τα περί αυτών. * Ην δε καί τις φύλαρχος των Αράβων, όνομα αύτφ Άπελζαράχ. "Ος καί έλθών προς τον ρηθέντα βασιλέα κυρ 'Ρωμα-15 νόν έφιλοτιμήθη δώροις άξιολόγοις καί τιμαϊς καί απελύθη εις την χωράν αυτού παρά του βασιλέως. Καί πάλιν έποίησε τούτο, εκ δευτέρου δε κατεφρονήθη. Καταφρονηθείς δε ήθελεν ύποχωρήσαι καί ου συνεχωρεϊτο υπό του βασιλέως. Έποίησε δε χρόνους δυο εν τη βασιλευούσπ καθεκάστην προσδοκών έξορίαν καί άπώλειαν. "Ομως 20 μετά διετή χρόνον άπέλυσεν αυτόν ό βασιλεύς εις τα ίδια άπελθεϊν. Καί ύποχωρήσας καί περάσας το Σιδηρογέφυρον το εκείθεν Αντιοχείας, προσεκαλέσατο τους ανθρώπους καί οικείους αυτού πάντας καί (л. 211 об.) κρατήσας της εαυτού κεφαλής ταΐς δυσίν αυτού χερσίν είπε προς αυτούς· «Τί τούτο εστίν ;» Οί δε γελάσαντες εϊπον 25 «Ή κεφαλή σου, κύριε ημών». «Καί ευχαριστώ, φησί, τω Θεώ, cm της κεφαλής μου εν τφ σώματι αυτής ούσης διεπέρασα εις Χρυσού-πολιν καί νυν κατέλαβαν τα όρια 'Αραβίας». Οί γαρ σκελίζειν πει-ρώμενοι πίπτουσι συμποδισθέντες υπό της ιδίας τέχνης. Χρή ούν σε δια ταύτα λέγειν καί πράττειν ορθώς καί τοις ιδίοις άρκεΐσθαι. 30 Ει δε ποτέ έπιθυμήσης έλθεΐν καί προσκυνήσαι το βασίλειον κράτος, πή μεν προσκυνήσαι εις τους αγίους ναούς, πή δε ίδεΐν την εύταξίαν του παλατιού καί της πόλεως, άπαξ τούτο ποίησαν, πλην έκτοτε δούλος εϊ καί ου φίλος. * Οί δε άποκρισιάριοί σου είσερχέσ-θωσαν προς τον βασιλέα, πλην αλήθειαν λεγέτωσαν αϊ γραφαί σου

когда он попросил позволения уехать, ему не разрешили этого, и он, обидевшись, начал роптать. Затем, узнав о том, что он ропщет, распорядители дворца "4 донесли василевсу и приняли такой план: «Поскольку мы уже держим его в руках, завладеем и его страной, так как некому будет сопротивляться». Так и случилось. Заключив его в тюрьму претория М5, они без труда захватили | его страну. Переселив его жену и сына, они и их привели в преторий. Доброна и его жена провели все [остальное] время своей жизни в претории и умерли там же, в претории, при василевсе Мономахе996. Что ж до их сына, то он жил в пренебрежении, принимаемый за пустое место, и едва-едва сумел бежать. Такова эта история. Был также некий арабский филарх "7 по имени Апелзарах "8. Явившись к упомянутому василевсу Роману999, он был почтен значительными дарами и почестями и затем отпущен василевсом в свою страну. Он сделал это снова, но на второй раз оказался в пренебрежении. Поэтому он захотел удалиться, но василевс не разрешил ему. Два года Апелзарах провел в царице городов, каждый день ожидая ссылки и гибели. Только по прошествии двух лет василевс позволил ему вернуться домой. Уехав и перейдя через Сидерогефирон 100°, по ту сторону от Антиохии |001, он созвал всех своих людей и домочадцев и, | взявшись за голову обеими руками, сказал им: «Что это?». Они, засмеявшись, ответили: «Твоя голова, господин наш». — «Благодарю Бога 1002, — сказал он, — за то, что моя голова на плечах своих переправилась в Хрисополь 1003 и ныне достигла пределов Аравии» 1004. Те, кто пытается обманывать, падают жертвой собственных ухищрений. Поэтому нужно, чтобы ты говорил и поступал по справедливости и довольствовался бы своим добром. Если же ты пожелаешь когда-нибудь пойти и поклониться его царственности1005 или помолиться в святых храмах, или обозреть великолепие ш06 дворца и столицы, то делай это один раз. Иначе с того времени ты станешь рабом, а не другом [василевса]. Однако посланцы твои пусть прихо-

дят к василевсу, но письма твои к нему '""' пусть содержат правду;

1 τούτον ркп τούτου В-Е 10 μοναχού ркп Μονομάχου В-Е 13 * σκα' 14 έλθόντα ркп έλθών, έλθών τα ? B-Ε 16 περί ркп παρά Β-Ε 20 δυέτή ркп διετή Β-Ε 26-27 χρησούπολιν ркп Χρυσούπολιν Β-Ε 27 άραβίας οί ркп 'Αραβίας- οί B-Ε, Άραβίας. Οί Л 33 * σκβ'

n-/3v M-£i

m a{ 3-3

Д-в * -

«κ. w n <A

, v-jff '··, «i1 3 ,' o , t,

Советы и рассказы Кекавмена

προς αυτόν, ωσαύτως και οί στελλόμενοι παρά σου φρόνιμοι εστω-σαν και αληθείς και συνετοί, συνίεντες α δη άκούουσι παρά του βασιλέως και α δει λαλήσαι προς αυτόν λαλουντες. Και μη εστωσαν περίεργοι, πλην κρεΐττόν σοί εστί δοολον φίλον του βασιλέως είναι

5 σε εις την χωράν σου οντά (л. 212) ή σκυ(ΰ. 79)λέντα προς τον βασιλέα καταφρονηθήναι.

§91

Καί εί έπιξενωθη σοί τις, δέχου και φιλοφρόνως αυτόν πρόπεμ-πε. * Εί δε έχεις θάλασσαν είς την υπό σε χωράν, τα πλοία α είτε εκουσίως δια πραγματείαν είτε ακουσίως υπό της βασιλείας των

10 κυμάτων ελθωσι, λιμένευσον και άνάπαυσον αυτά. Καί εί οΰ'τως βιώσεις, παρά των όμορούντων και των ξένων έπαινεθήση, και πάντες φίλοι σου γνήσιοι γενήσονται, και ή χώρα σου ανεπιβούλευτος εσται, και συ το αμέριμνον έξεις. Εί δε γενήση έπηρεαστής δι' αίσχρόν κέρδος, έπιβουλευθήση δια τε γης και θαλάσσης και κακο-

15 διοικηθήση συ τε και ή χώρα σου. Λέγω σοι δε άγάπην εχειν και μετά των πλησίων και μετά των ξένων και πάντας κατά το δυνατόν λιμενεύειν και εύεργετεϊν, πλην μη καταπιστεύειν είς αυτούς- ου γαρ οϊδας τί τεκταίνουσι κατά σου και της χώρας σου εν τη καρδία αυτών άλλα έχε άκρίβειαν και φυλακήν είς την χωράν σου

20 νυκτός τε και ημέρας, ου μόνον οπόταν προς τίνα εχης, * (л. 212 об.) άλλα και οπόταν ειρήνη σοι βαθεΐα επιπολάζει. Τότε μάλλον επιτίθενται, οπόταν ειρήνης βαθείας άπολαύης. Λέγει γαρ ό Κύριος και Θεός ημών εν τοις θείοις εύαγγελίοις έγρηγορέναι εν παντί καιρώ' «Εί γαρ έγίνωσκε, φησίν, ó οικοδεσπότης ποία ώρα ό κλέπτης ερχε-

25 ται, έγρηγόρησεν αν και ουκ εϊασε διορυγήναι την οίκίαν αυτού». Καί εί τάχα περί πνευματικών διαλέγεται, πλην εί και επί τοις βιωτικοίς ταύτα έκλάβοις και φυλάξεις, ούχ άμάρτης· έπελεύσονται γαρ σοι εν ημέρα ευφροσύνης σου και καταληΐσονται την χωράν σου, σε δε άποκτενοΰσιν. Εί δε δυνηθης διαφυγείν, γυμνός και ερη-

30 μος δραπετεύσεις και ή χώρα σου υπό του ποτέ δοκοϋντος είναι

·

Советы топарху

точно так же посылаемые тобой люди пусть будут разумными, правдивыми, смышлеными, понимая и то, что они услышат от васи-левса, и то, что нужно сказать ему при разговоре. Пусть они не будут слишком любопытными. Впрочем, лучше всего для тебя быть рабом-другом1008 василевса, находясь и своей стране, | чем, будучи обобранным, жить при василевсе в пренебрежении.

 




Поиск по сайту:

©2015-2020 studopedya.ru Все права принадлежат авторам размещенных материалов.