Oddychanie Fotosynteza

Temat 3

ROŚLINA KWIATOWA

Ucząc się tego tematu dowiesz się:

ü jaką budowę mają rośliny kwiatowe;

ü jak narządy roślin kwiatowych zapewniają podstawowe procesy ich czynności życiowych i o modyfikacjach tych narządów;

ü jak zachodzi rozmnażanie roślin kwiatowych i co to jest kwiat;

ü o zapylaniu i rozpowszechnieniu roślinami i jaką rolę w tych procesach odgrywa ich współdziałanie ze zwierzę

§20.BUDOWA MŁODEJ ROŚLINY.

Dowiesz się z jakich podstawowych części składa się ciało rośliny.

Jaką jest budowa młodej rośliny? Czy tylko wymiarami różnią się młode rośliny od dorosłych?

Rośliny kwiatowe (te, które wytwarzają kwiaty) składają się z różnorodnych narządów. Narząd – jest część ciała wykonująca określoną funkcję Podstawowe narządy warunkujące ich życie posiada już kiełek – młoda roślinka, która rozwinęła się z nasiona (ryc.56). Do przykładu u fasoli przy kiełkowaniu (ryc.57) są dobrzy obserwowane dwie owałowe części nasienia – liścienie, które są rozmieszczone jedna przeciwko drugiej. Między liścieniami znajdują się jeszcze dwa nierozłożone liście pierwszego pędu. One rozwiną się z czasem jednocześnie z wydłużeniem pędu. Cylindryczna część kiełku pod liścieniami podliścieniowa część łodyżki. W dolnej części ona przechodzi w pierwszy korzeń rośliny.

Gdy u fasoli liścienie rozwijają się nad powierzchnią gleby i zielenieją, to u innych roślin, na przykład, u bobu i grochu one zostają pod łupiną nasienia w glebie. Dwa liścienie rozwijają się u, wielu lecz nie u wszystkich roślin. Często tak, jak u cebuli, pszenicy i innych, kiełek ma tylko jeden liścień, a u iglastych ich bywa więcej dziesięciu.

a b c Podliścieniowa część łodyżki Liścienie

d e Pierwsze liście pędu

Korzeń

Ryc.56. Kiełki (a) sosny, Ryc. 57. Młody kiełek fasoli

(b) buku, (c) lipy, (d) ogórka,

(e) kapusty.

Zawiązek pędu

Liścienie Pęd główny

Podliścieniowa część Pęd boczny

łodyżki

Korzeń Korzeń przybyszowy (dodatkowy)

Korzeń główny Podliścieniowa część łodyżki

Korzenie boczne

a b

Ryc.58. Schemat budowy młodego kiełka (a) i młodej rośliny (b)

Powyżej liścieni kształtuje się pierwszy pęd rośliny (ryc.58,a). Pęd jest złożony z łodygi i rozmieszczonych na niej liściach. Pierwszy korzeń i pierwszy pęd kiełka nazywają się odpowiednio głównym korzeniem i głównym pędem. Na wierzchołkach korzenia i pędu znajdują się stożki wzrostu, dzięki, którym one rosną na długość.

Z reguły u rośliny rozwija się więcej jednego korzenia i więcej jednego pędu dzięki gałężeniu – tworzeniu się bocznych pędów i korzeni. Na korzeniu głównym rozwijają się korzenie boczne. Na pędzie głównym, na łodydze nad miejscem przymocowania liści zakładają się pąki – zawiązki bocznych pędów. Gdy korzeń rozwija się na podliścieniowej części łodyżki, łodydze lub na listku to jego nazywają przybyszowym (dodatkowym) (ryc.58, b). Tak samo przybyszowymi są i pędy, które czasem powstają na korzeniach i liściach.

Podliścieniowa część łodyżki (hipokotyl) i liścienie nie zachowują się u dorosłej rośliny, a jej ciało jest złożone z korzeni i pędów. One są uważane podstawowymi narządami roślin, ponieważ wszystko co widzi nasze oko u rośliny kwiatowej (aż dopóki ona nie zaczyna kwitnąć) – są to różnorodne warianty korzeni, pędów i ich części.

WNIOSKI

1. Młody kiełek rośliny kwiatowej składa się z liścieni, podliścieniowej części łodyżki, pierwszego korzenia i pierwszego pędu rośliny.

2. Ilość liścieni u kiełka jest różną, ona zależy od gatunku rośliny.

3. U dorosłej rośliny kwiatowej liścienie i podliścieniowa część łodyżki nie zachowują się, a ciało aż do kwitnięcia składa się tylko z korzeni i pędów, które są uważane za podstawowe narządy rośliny.

TERMINY I POJĘCIA DO ZAPAMIĘANIA

Narząd, kiełek, liścienie, podliścieniowa część łodyżki .

PYTANIA KONTROLNE

1. Z jakich części składa się kiełek rośliny kwiatowe?

2. Co to takie liścienie i podliścieniowa część łodyżki?

3. Dlaczego korzeń i pęd są uważane za podstawowe narządy roślin?

4. Jak dokonuje się klasyfikacja korzeni i pędów według ich miejsca powstania?

DLA DOCIEKLIWYCH

Czy wszystkie rośliny posiadają korzenie i pędy?

Obecność korzeni i pędów właściwa nie dla wszystkich roślin, lecz tylko dla tych, które posiadają złożoną budowę. U niektórych roślin o mniej złożonej budowie, na przykład, u mszaków, są pędy, lecz brak korzeni. A u części wielokomórkowych roślin brak nie tylko korzeni, lecz i pędów. Ich ciało może być złożone z blaszkowatych lub cylindrycznych gałązeczek jak u wielokomórkowego glonu ulwa (sałata morska) (ryc.54, s. 83).

§21. PODSTAWOWE CZYNNOŚĆI ŻYCIOWE ROŚLINY KWIATOWEJ

ü Dowiesz się o podstawowych czynnościach życiowych roślin i o tym, jakie narządy ich zapewniają.

? Jakie przewagi są u roślin przed zwierzętami i grzybami? Jak i dla czego rosną rośliny? Jak rośliny odżywiają się? Czy oddychają rośliny? Czy można dokarmiać rośliny? Jak substancją „poruszają się” w roślinie?

Każdej roślinie kwiatowej są właściwe wzrost i rozwój dzięki, którym ona zwiększa się, wykształca nowe korzenie, pędy i inne narządy.

Dla tego roślina powinna otrzymywać z zewnątrz niezbędne dla niej substancję i energię inaczej mówiąc odżywiać się (ryc. 59). Roślina zdolny wchłaniać substancję wyłącznie w postaci roztworu lub gazu. Źródłem wody i rozpuszczoch w niej substancji mineralnych jest gleba. Funkcję ich wchłaniania, odżywiania mineralnego, pełnią korzenie, które jednocześnie przytwierdzają roślinę w glebie.

Parowanie wody

Oddychanie Fotosynteza

Wchłanianie tlenu Wydalanie tlenu Odżywianie powietrzne

Wydalanie dwutlenku węgla Wchłanianie światła

Wchłanianie dwutlenku węgla

Wchłanianie wody i substancji Odżywianie mineralne

mineralnych

Ryc. 59. Odżywianie roślin

Gleba składa się z nierozpuszczonych cząsteczek nieorganicznych, cząsteczek organicznych (próchnicy), powietrza i wody, w której są rozpuszczone substancję mineralne. W największych ilościach roślina wchłania związki azotu, fosforu i potasu. Szczególnie ważnymi dla rośliny są związki azotu, które ona może przyswajać tylko z gleby, chociaż w powietrzu jego część wynosi w przybliżeniu 78% od objętości. W dostatecznie dużej ilości roślina wchłania wapń i żelazo. Wielo innych pierwiastków (cynk, siarka, molibden i inni), chociaż i są w roślinie w niedużych ilościach, lecz też niezbędne dla jej życia.

Kiedy w glebie jest w niedostatecznej ilości którychś substancji mineralnych to roślina „głoduje”. Dla zabezpieczenia gleby substancjami mineralnymi człowiek wnosi do niej nawozy. Nawozy organiczne (obornik, gnojówka i inne) powoli rozszczepiają się w glebie do dostępnych dla rośliny związków mineralnych. Nawozy mineralne (saletra potasowa, superfosfat i inne) rozpuszczają się w wodzie gleby i ich składowe wchłaniają bezpośrednio się przez roślinę.

Niezbędne do czynności życiowych substancje organiczne roślina syntezuje sama, lecz do tego oprócz substancji mineralnych ona potrzebuje jeszcze dwutlenku węgla i energii słonecznej światła. Ich ona otrzymuje przy pomocy liści znajdujących się w powietrzu i zapewniających odżywianie powietrzne. Przy hodowli roślin w otwartej glebie można zwiększyć ilość dwutlenku węgla w powierzchniowej warstwie powietrza wnosząc dużo nawozów mineralnych. Dwutlenek węgla jest wydzielany drobnoustrojami przy rozkładaniu substancji organicznej. Szczególnie „wdzięczne” takiemu dokarmianiu ogórki, kabaczki, melony i dyni.

Już wiesz, że fotosynteza nie tylko zabezpiecza roślinę niezbędnymi do jej życia substancjami organicznymi, lecz faktycznie i przekształca energie światła słonecznego w dostępną dla żywych organizmów formę. Dokonują fotosyntezy wszystkie zielone nadziemne części rośliny, lecz najgłówniejszą role pełnią liście. Dla zachodzenia fotosyntezy roślinie są niezbędne woda, dwutlenek węgla i światło. Dla najlepszego wzrostu roślina potrzebuje określonego oświetlenia i określonej temperatury. Niedobór bądź, jakiego pierwiastka odżywiania mineralnego też wpływa ujemnie na fotosyntezę.

Oddychanie nadaje możliwość wykorzystywać rośliną energię, która zwalnia się przy współdziałaniu substancji organicznych z tlenem powietrza. Ten proces zachodzi w mitochondriach. Oddychają wszystkie narządy rośliny: jak podziemne, tak i naziemne. Gdy przy fotosyntezie powstaje tlen i wykorzystuje się dwutlenek węgla, to przy oddychaniu procesy zachodzą w odwrotnym kierunku. Przy dostatecznym oświetleniu roślina wydziela tlenu o wiele więcej, jak spożywa. A ot w ciemnościach ona jego nie produkuje, a w zamian przy oddychaniu pochłania tlen i wydziela tylko dwutlenek węgla. Dla tego nie polecają spać w zamkniętym pomieszczeniu z dużą ilością roślin. Organizm człowieka może odczuć głód tlenowy.

Wymiana gazowaniezbędna roślinie do wchłaniania z powietrza tlenu i wydzielania dwutlenku węgla przy oddychaniu lub wchłaniania z powietrza dwutlenku węgla i wydzielania tlenu przy fotosyntezie.

Szczególne znaczenie dla rośliny ma parowanie wody– wydzielanie rośliną wody w postaci gazowej. Ono zdolne nieco obniżyć temperaturę ciała rośliny i ochronić ją od przegrzewania. Najwięcej intensywnie dokonują wymiany gazowej i parowanie wody nadziemne narządy rośliny – w pierwszą kolej liście. Jednak najważniejszym jest to, że roślina może wchłaniać z gleby równie tyle wody ile ona wyparowuje do atmosfery. Dlatego właśnie parowanie umożliwia poruszanie się wody wraz z rozpuszczonymi w niej związkami mineralnymi od korzeni do liści. Szczególną rolę w procesach transportu wody wraz z rozpuszczonymi w niej substancjami odgrywa łodyga rośliny. Ona łączy system korzeniowy z nadziemną częścią rośliny w organizm jak jedną całość (integralność).

Integralność roślinnego organizmu wyznacza się powiązaniem między poszczególnymi jego narządami, które zabezpiecza ich współdziałanie.

Zdolność wytwarzać nowe narządy i rosnąć w ciągu całego życia umożliwia roślinom otrzymywać dostęp do słonecznego światła i nowych źródeł substancji mineralnych. Roślinę nie są zdolne do aktywnego poruszania się w przestrzeni, lecz mogą przerosnąć na nowe miejsce.

Korzeń i pęd, które zabezpieczają przebieg wszystkich czynności życiowych i wyznaczają wzrost i rozwój każdego roślinnego organizmu nazywają narządami wegetatywnymi, mianowicie takimi, które zapewniają wzrost rośliny.

WNIOSKI

1. Korzeń i pęd są głównymi wegetatywnymi narządami rośliny.

2. Korzeń – podziemny narząd rośliny zabezpieczający przytwierdzenie rośliny w glebie i odżywianie mineralne.

3. Pęd – nadziemny narząd rośliny zabezpieczający wymianę gazową, fotosyntezę i parowanie wody.

4. Wzrost i powstanie nowych narządów w ciągu całego życia jest ważnym przystosowaniem roślin jak przytwierdzonych organizmów do oswojenia nowej przestrzeni życiowej.

TERMINY I POJĘCIA DO ZAPAMIĘANIA

Wzrost i rozwój rośliny, odżywianie mineralne, odżywianie powietrzne, parowanie rośliną wody, narządy wegetatywne.

PYTANIA KONTROLNE

1. Jakie procesy czynności życiowych zachodzą u wszystkich narządach rośliny?

2. Jakie procesy czynności życiowych są właściwe dla liści?

3. Jakie procesy czynności życiowych są właściwe dla korzenia?

4. Na czym polega znaczenie łodygi dla zabezpieczenia procesów czynności życiowych rośliny?

ZADANIA

Wypełnij tablicę (strona 96) w zeszycie zaznaczając znakiem „+” lub „tak” naprzeciw procesu czynności życiowych, który zabezpiecza każdy z trzech narządów – korzeń, łodyga i liść. Według analizy tablicy podaj odpowiedzi na pytania:

1. Jakie procesy czynności życiowych zapewniają jak korzeń tak i liść? Czy są one podstawowymi dla obydwu narządów jednocześnie?

2. Jakie procesy czynności życiowych zapewniają wszystkie trzy narządy?

3. Jaką czynność życiową zapewnia tylko korzeń?

DLA DOCIEKLIWYCH

Dlaczego płaczą rośliny?

Na ząbkach brzegów liści lub na ich wierzchołkach u niektórych roślin można obserwować kropelki wody, które mogą nawet spadać w dół (ryc.60). „Roślina płacze” – powie tobie babcia lub mama. Czy taka roślina jest zmartwiona? A możliwie, z emocjami te kropelki wody nie mają nic wspólnego.

Wydzielanie roślinami wody w postaci kropelek nazywają gutacją. Już wiesz, że dla wchłaniania rośliną z gleby kolejnej porcji wody z rozpuszczonymi w niej substancjami mineralnymi, niezbędnym jest pozbawienie rośliną części wody drogą parowania. Jednak parowanie wody nie zawsze jest możliwym. Kiedy powietrze jest tak silnie nasycone wilgocią, że więcej przyjmować jej nie może, to mówią, że względna wilgotność powietrza sięga 100%. W takim powietrzu parowanie niemożliwe, a znaczy roślina nie może dokonywać odżywiania mineralnego. Takie warunki często powstają w wilgotnych lasach tropikalnych z dużą ilością opadów. W naszej strefie może to zachodzić tylko w porze porannej, kiedy temperatura powietrza najniższa i jego zdolność do zatrzymywania wody jest najmniejsza. Właśnie dla takich wypadków rośliny wytwarzają gruczołki, które siłą wydzielają kropelki wody. Jedna z naszych roślin łąkowych, przywrotnik, nawet otrzymała nazwę łacińską „trawa alchemików”, ponieważ rankiem na jej listkach powstają obficie kropelki wody niby rosa, którą alchemicy zbierali dla swoich doświadczeń. A kiedy u ciebie w domu raptem „zapłacze kala, monstera lub jakaś inna roślina tropikalna, to wiarygodnie wilgotność powietrza zwiększyła się i warto oczekiwać deszcz.

a b

Ryc. 60. Gutacja u roślin: wydzielanie wody ząbkami liścia przywrotnika (a); wydzielanie wody wierzchołkiem liścia pokojowej rośliny aglaonemy (b)

§22.TKANKI ROŚLINNE

ü Dowiesz się o połączeniu komórek roślin w tkanki i o podstawowych grupach tkanek.

? Czy wszystkie rośliny posiadają jednakową budowę? Jakie funkcję mogą pełnić komórki roślin? Jak komórki współdziałają jedna z drugą?

W poprzednich paragrafach ustaliliśmy, że żywe organizmy są złożone z komórek. Komórki organizmów wielokomórkowych różnią się kształtem, wymiarami, budową, funkcjami, lecz one nie mogą istnieć sami po sobie, a łączą się w poszczególne grupy tworząc określoną tkankę. Tkanka roślinna – to całokształt komórek pełniących określoną funkcję lub funkcji.

Połączenie komórek w tkanki zachodzi dzięki substancji międzykomórkowej, która ich skleja wypełniając przestrzenie pomiędzy ścianami komórkowymi sąsiednich komórek. Tam, gdzie dotykają się kąty kilku komórek, odległość pomiędzy ścianami komórkowymi jest większa. Dlatego zostają powietrzne przestwory międzykomórkowe – system wietrzenia ciała rośliny (ryc. 61).

Pora

Ściana komórkowa Przestwór międzykomórkowy

Chloroplasty Pora

Jądro

Wodniczka Cytoplazma

Przestwór międzykomórkowy

Ryc. 61. Schemat budowy roślinnej komórki w składzie tkanki

Niektóre substancje rozpuszczone w wodzie mogą poruszać się od cytoplazmy jednej komórki do cytoplazmy innej przez ściany komórkowe i substancję międzykomórkową (ryc. 62). Odcinki ścian komórkowych przez, które przechodzi szczególnie dużo ciąży cytoplazmatycznych łączących między sobą sąsiednie komórki nazywają porami. One są dobrze obserwowane pod mikroskopem

Wodniczka Ruch substancji ścianami komórkowymi

Błona wodniczki

Błona komórkowa Ruch substancji przez pory po ciążach cytoplazmatycznych

Cytoplazma

Ściana komórkowa

Ryc. 62. Sposoby poruszania się substancji od komórki do komórki

świetlnym. Otóż – pory roślin – to otwory.

Klasyfikacja tkanek. Tkanki bywają twórcze i stałe (ryc. 63). Komórki tkanek twórczych są zdolne do podziału. Dlatego tkanki twórcze w ciągu całego życia rośliny tworzą nowe tkanki i narządy. Tym samym zapewnia się wzrost i rozwój rośliny.

Podstawowymi grupami tkanek twórczych są wierzchołkowe i boczne (ryc. 64). Wierzchołkowe tkanki twórcze są rozmieszczone na wierzchołkach korzeni i pędów. Dzięki nim zachodzi wzrost rośliny na długość i powstanie nowych części korzenia i pędu. Tkanki twórcze boczne nie wykształcają nowych części rośliny, lecz warunkują wzrost na grubość już istniejących korzeni i pędów – tak zwane zgrubienie.

Stałe tkanki powstają z komórek tkanki twórczej. Kiedy komórka specjalizuje się ona gubi zdolność do podziałów i przekształca się na komórkę jednej z tkanek stałych.

TKANKI ROŚLINNE

Tkanki twórcze

Wierzchołkowe

Boczne

Tkanki stałe

Okrywająca

Przewodząca

Miękiszowa

Asymilacyjna

Spichrzowa

Wzmacniająca

Ryc. 63. Podstawowe typy tkanek u roślin

WNIOSKI

1. Roślina wielokomórkowa – to nie tylko mechaniczne połączenie komórek, a i system pracujący jak jedna całość dzięki wymianie substancjami pomiędzy cytoplazmą różnych komórek.

2. Komórki roślin łączą się między sobą i tworzą różnorodne tkanki pełniące określone funkcję.

3. Tkanki twórcze zapewniają powstanie nowych części ciała rośliny, a tkanki stałe – czynności życiowe roślinnego organizmu.

4. Tkanki stałe w według osobliwości ich budowy, rozmieszczenia i funkcji dzielą się na okrywające, przewodzące i miękiszowe.

TERMINY I POJĘCIA DO ZAPAMIĘANIA

Tkanka roślinna, pora, tkanka twórcza, tkanka stała, tkanka okrywająca, tkanka przewodząca, tkanka miękiszowa.

PYTANIA KONTROLNE

1. Co to jest tkanka?

2. Na czym polega różnica pomiędzy tkankami twórczymi i stałymi?

3. Jakie znasz podstawowe rodzaje tkanki twórczej i jakie funkcje one pełnią?

ZADANIA

Podaj charakterystykę podstawowych funkcji każdego typu tkanek stałych.

§23. PODSTAWOWE GRUPY STAŁYCH TKANEK ROŚLINNYCH

ü Dowiesz się o podstawowych grupach tkanek stałych zabezpieczających czynności życiowe rośliny.

? Czy posiadają rośliny „skórę”? Jakie substancję „poruszają się” w roślinie do góry i w dół; po kolei jedną drogą czy różnymi drogami? Czy posiadają rośliny szkielet?

Tkanki okrywające. Młode pędy i korzenie roślin są okryte skórką – to tkanka okrywająca, która składa się z jednej warstwy żywych komórek chroniących roślinę od niesprzyjających warunków środowiska zewnętrznego, zapewniających wchłanianie jednych substancji i wydalanie innych (ryc. 65, a, b).

U starych łodyg i korzeni powstaje jeszcze jeden rodzaj tkanki okrywającej – korek. Przeważnie on składa się z kilku warstw obumarłych komórek i pełni funkcję ochronną (ryc. 65, c). Przekrój właśnie przez korek podany na rycynie Roberta Hooka – autora terminu „komórka”(ryc. 3,s.15).

a b c

Ryc. 65. Skórka pędu (a) i korzenia (b),

tkanka okrywająca korek (c)

Do tkanek przewodzących u roślin należą drewno i łyko (ryc. 66). Drewno składa się z martwych komórek ze zgrubiałymi zdrewniałymi (twardymi) ścianami komórkowymi wypełnionymi wodą. Ściany poprzeczne tych komórek towarzyszące między sobą zanikają i te komórki tworzą długie ciągłe rurki – naczynia. Naczyniami drewna w roślinie zachodzi transport wody wraz z rozpuszczonymi w niej substancjami mineralnymi w kierunku wstępującym – od korzenia do liści.

Jednocześnie drewno pełni wzmacniająco podporową funkcję.

Komórka przyrurkowa

Naczynie Rurka sitowa

a b

Ryc. 66. Mikro zdjęcia i schematy budowy komórek drewna (a) i łyka (b)

W skład łyka roślin kwiatowych wchodzą rurki sitowe. Rurka sitowa utworzona szeregiem komórek żywych, które nie posiadają jąder. Przegrody poprzeczne między komórkami mają wygląd sita dzięki dużej ilości drobnych otworków. Czynności życiowe tych komórek zapewnia jedna lub kilka drobnych komórek przyrurkowych posiadających jądra. Są one rozmieszczone obok rurek sitowych. Po rurkach sitowych łyka są transportowane produkty fotosyntezy z narządów, w których one powstają lub magazynują się (przeważnie z liści), tędy, gzie są one niezbędne (przeważnie do korzeni, w kierunku zstępującym). Z reguły u roślin drewno wraz z łykiem tworzą wiązki przewodzące (ryc. 67).

Tkanka wzmacniająca

Łyko

Drewno

a b c

Ryc. 67. Wiązka przewodząca. Schemat budowy (a), poprzeczny przekrój niezabarwionej (b) i zabarwionej (c) wiązki przewodzącej. Po zabarwieniu zdrewniałe ściany komórkowe martwych komórek posiadają czerwoną barwę.

a b

Ryc. 68. Tkanka asymilacyjna komórki, Ryc. 69. Komórka tkanki spichrzowej bulwy

której zawierają chloroplasty ziemniaka wypełniony ziarenkami skrobi:

zdjęcie mikroskopowe(a) i rysunek (b)

Tkanki miękiszowe są bardzo różnorodne. Do nich należy tkanka asymilacyjna (fotosyntezująca) komórki, której zawierają chloroplasty i zdolne do fotosyntezy (ryc. 68.). Ona obecna we wszystkich częściach pędu, szczegółowo w liściach. Bezbarwne komórki magazynujące dużą ilość substancji organicznych (białek, tłuszczów lub węglowodanów – przeważnie skrobi) tworzą tkankę zapasową (ryc. 69). Ona najczęściej spotyka się w korzeniach, głębokich warstwach łodygi, w mięsistych liściach. Tkanki wzmacniające (mechaniczne)(ryc. 70)pełnią funkcję podporową. Tkanki wzmacniające złożone z żywych komórek nadają narządom rośliny giętkości i elastyczności. Z martwych komórek z silnie zgrubiałymi i twardymi ścianami komórkowymi powstaje bardzo mocna, lecz krucha tkanka wzmacniająca.

a b

Ryc. 70. Tkanka wzmacniająca: a – złożona z komórek żywych z nierównomiernie zgrubiałymi i elastycznymi ścianami komórkowymi (przekrój poprzeczny i schemat budowy); b – wiązka martwych komórek z silnie zgrubiałymi i twardymi ścianami komórkowymi (przekrój poprzeczny i schemat budowy)

WNIOSKI

1. Współdziałanie rośliny ze środowiskiem otaczającym regulują tkanki okrywające.

2. Transportu substancji w roślinie dokonują tkanki przewodzące.

3. Tkanki miękiszowe rozmieszczają się pomiędzy tkankami okrywającymi i przewodzącymi; do nich zaliczają tkanki wzmacniającą, asymilacyjną i spichrzową.

4. Tkanki tworzą narządy i zapewniają wszystkie czynności życiowe komórki.

TERMINY I POJĘCIA DO ZAPAMIĘANIA

Drewno, łyko, naczynie, rurka sitowa, wiązka przewodząca.

PYTANIA KONTROLNE

1. Jaką rolę pełnią tkanki okrywające?

2. W którym kierunku dokonuje transportu substancji drewno? A w którym łyko?

3. Do składu, których tkanek wchodzą martwe komórki?

4. Na czym polega różnica w budowie i funkcjach komórek tkanek spichrzowej i żywej wzmacniającej?

ZADANIA

Ustal odpowiedniość pomiędzy tkankami i procesami, które one zapewniają. Zapisz w zeszycie pary: litera i odpowiednia cyfra.

Поиск по сайту: